Η ανάδειξη ενός υποθαλλάσιου φυσικού μνημείου μέσα από τη δυναμική της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης: η περίπτωση του απολιθωμένου δάσους στο Σίγρι της Λέσβου

Abstract

Η παρούσα εργασία γίνεται στα πλαίσια φοίτησης στο Τμήμα Περιβάλλοντος της Σχολής Κοινωνικών Επιστημών, του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Αποτελεί πτυχιακή εργασία και πραγματεύεται το θέμα της ανάδειξης ενός υποθαλάσσιου φυσικού μνημείου μέσα από την ένταξη του στο πλαίσιο της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης. Εντοπίζεται στην περίπτωση του υποθαλάσσιου μέρους του Απολιθωμένου Δάσους της Λέσβου, στον κόλπο του Σιγρίου. Το Απολιθωμένο Δάσος της Λέσβου, αποτελεί ένα μοναδικό φυσικό μνημείο. Η έκταση και τα χαρακτηριστικά του το καθιστούν ως ένα από τα σημαντικότερα γεωλογικά μνημεία, όχι μόνο για την Ελλάδα, αλλά και για ολόκληρο τον κόσμο. Εκτός από το περισσότερο γνωστό χερσαίο μέρος του, εκτείνεται και στον βυθό της θαλάσσιας περιοχής της Δυτικής Λέσβου. Το υποθαλάσσιο αυτό κομμάτι και ειδικότερα η περιοχή του Κόλπου του Σιγρίου, όπου υπάρχουν μαρτυρίες για την παρουσία απολιθωμένων κορμών, εξετάζεται στην εργασία αυτή. Ο λόγος που επιλέχθηκε το συγκεκριμένο θέμα, ήταν η παρουσίαση μιας διαδικασίας για την ανάδειξη υποθαλάσσιων μνημείων φυσικών ή μη, που παρόλο ότι ο αριθμός τους είναι μεγάλος στην χώρα μας, ένα πολύ μικρό τους μέρος είναι προσιτό και μάλιστα για ελάχιστα άτομα. Στην εργασία αυτή γίνεται μια προσπάθεια οργάνωσης μεθοδολογίας για την ορθολογική ανάδειξη τέτοιων μνημείων ώστε να γίνουν προσιτά σε όσο το δυνατόν μεγαλύτερο αριθμό ατόμων. Το δεύτερο τμήμα της εργασίας ασχολείται με την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση και τον ρόλο της στη μεταφορά γνώσεων, στάσεων και συμπεριφορών στους επισκέπτες. Γίνεται λοιπόν μια προσπάθεια καταγραφής των γενικών αρχών της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, όπως αυτές εξελίχθηκαν στη σύντομη ιστορία της και της οργάνωσης ενός εκπαιδευτικού περιβαλλοντικού προγράμματος σε δομές μητυπικής εκπαίδευσης, όπως είναι αυτές των πάρκων φυσικών μνημείων. Η Περιβαλλοντική Εκπαίδευση στην συγκεκριμένη περίπτωση καλείται να αξιοποιήσει τον υποθαλάσσιο χώρο, αλλά και την ευρύτερη περιοχή του Απολιθωμένου Δάσους με τις δομές τους, ως εργαλείο για την προώθηση των γνωστικών και συναισθηματικών εφοδίων, καθώς και να παίξει τον ρόλο διαχειριστικής πολιτικής για την περιοχή. Οι διαδικασία; που προτείνονται λοιπόν, για την ανάδειξη του χώρου, συνδέονται με μία σειρά εκπαιδευτικών ενεργειών, με τελικό στόχο την αξιοποίηση των πολιτιστικών και μαθησιακών δυνατοτήτων που προσφέρει ένα μοναδικό μνημείο της φύσης, όπως αυτό του Απολιθωμένου Δάσους.