Κοντραμπάντο: θρύλος και ιστορική πραγματικότητα

Abstract

Το «Κοντραμπάντο : θρύλος και ιστορική πραγματικότητα» είναι μια διαδραστική εφαρμογή που πληροφορεί για το «κοντραμπάντο» στη Λέσβο και στο Αϊβαλί, προβάλοντας αυτή την πρακτική με δύο τρόπους: Ι) μέσω μιας βιβλιογραφικής έρευνας και ΙΙ) με τη δημιουργία «ψηφιακής» διασκευής του βιβλίου του Στρατή Μυριβήλη «Ο Βασίλης ο Αρβανίτης» , ενός λογοτεχνικού βιβλίου, που κατά κύριο λόγο πραγματεύεται τον ιδιότυπο των πρωταγωνιστών – κοντραμπαττζήδων.*Κοντραμπάντο ονομάζεται το λαθρεμπόριο σε όλη την Ανατολική Μεσογειακή λεκάνη. Σύμφωνα με το ελληνικό λεξικό των Τεγόπουλου - Φυτράκη, η ονομασία προέρχεται από την ιταλική λέξη contrabbando, που ενσωματώθηκε στη λαϊκή διάλεκτο όλων σχεδόν των παράλιων λαών και εθνοτικών ομάδων. Η πρακτική του κοντραμπάντου αναπτύχθηκε ιδιαίτερα στα Μικρασιατικά παράλια, στα (γειτονικά) νησιά του Ανατολικού Αιγαίου και στον ευρύτερο αιγιακό χώρο, από το 19ο έως και τα μέσα του 20ου αιώνα, με επίκεντρο κυρίως τη διακίνηση καπνού και τσιγαρόχαρτων (και περιστασιακά και άλλων προϊόντων). Η κύρια αιτία για την ανάπτυξη του λαθρεμπορίου καπνού ήταν η μονοπωλιακή διακίνηση του καπνού από τη γαλλική εταιρεία «Ρεζί» στο πλαίσιο της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, που προσέφερε περιθώρια σημαντικού κέρδους σε όσους ριψοκίνδυνους αναλάμβαναν την παράνομη διακίνηση.

“Kontrabanto (smuggling): legend and historical reality”. An interactive application concerning “kontrampanto” in Lesvos and Aivali, an attempt to present this practice: I) from the point of view of a bibliographic research and II) from the point of view of a “digital” presentation of Stratis Myrivili’s book titled “Vasilis the Arvanitis”, a a literary book which mainly deals with particular character of the “kontrampatzides” (smugglers).* «Kontrabanto» is named the smuggling in the all Eastern Mediterranean basin. According to the Greek dictionary of “Tegopoyloy - Fytraki», the name emanates from the Italian word «contrabbando», that was incorporated in the popular dialect of different national groups, all over Mediterranean area. The practice of “kontrabanto” flourished particularly in coastal Asia Minor areas, as such as in the (neighbouring) islands of Eastern Aegean, from the 19th up to the middle of the 20th century. Smuggling was focused mainly on the distribution of tobacco (and occasionally and other products). The monopoly of the tobacco distribution from the French company “Rezi” in the Ottoman Empire increased the profits for the smugglers.