Σημασιολογική προσέγγιση στην ανάπτυξη συστημάτων γεωπυλών: εφαρμογή στη διαχείριση δασικών πυρκαγιών

Abstract

Στην παρούσα διδακτορική διατριβή παρουσιάζεται µια καινοτόµα προσέγγιση στην ανάπτυξη συστηµάτων γεωπυλών. Η καινοτοµία της προσέγγισης εντοπίζεται στο γεγονός ότι αξιοποιεί τη σηµασιολογική οργάνωση των διαθέσιµων µεταδεδοµένων για την εξερεύνηση επιθυµητών πληροφοριών µέσα από µηχανισµούς σηµασιολογικής και χωρικής πλοήγησης. Οι συµβατικές τεχνικές αναζήτησης σε συστήµατα γεωπυλών στηρίζονται στη σύνθεση επερωτήσεων µε λέξεις κλειδιά ή στον καθορισµό κριτηρίων φιλτραρίσµατος. Έτσι όµως πολλές φορές τα αποτελέσµατα αναζήτησης δεν είναι τα επιθυµητά, αφού οι διάφοροι φορείς που συνεισφέρουν στο διαµοιρασµό των πληροφοριών ενδεχοµένως να αντιλαµβάνονται µε διαφορετικό τρόπο το νόηµα της διακινούµενης πληροφορίας. Η σηµασιολογική ετερογένεια κάνει τις συµβατικές τεχνικές αναζήτησης να έχουν χαµηλή ανάκληση, δηλαδή να µην υπολογίζεται το σύνολο των σχετικών πόρων και χαµηλή ακρίβεια, δηλαδή ορισµένα από τα αποτελέσµατα που υπολογίζονται να µην σχετίζονται σηµασιολογικά µε την εκάστοτε αναζήτηση.Εκτός από τα προβλήµατα λόγω της σηµασιολογίας της διακινούµενης πληροφορίας οι συµβατικές µέθοδοι αναζήτησης σε συστήµατα γεωπυλών συχνά δυσκολεύουν τους χρήστες στην εύρεση των πληροφοριών που επιθυµούν, αφού προϋποθέτουν την εξοικείωσή τους µε το εκάστοτε πεδίο εφαρµογής. Πολλές φορές οι χρήστες αδυνατούν να προβλέψουν είτε πόσα κριτήρια πρέπει να συµπληρώσουν είτε πώς µια αλλαγή σε µια συνθήκη φιλτραρίσµατος θα επηρεάσει τα αποτελέσµατα της αναζήτησης. Τα αποτελέσµατα παρουσιάζονται τις περισσότερες φορές σε µια µορφή λίστας όπου πρέπει οι ίδιοι να κρίνουν για κάθε πόρο ξεχωριστά αν ανήκει ή όχι στις πληροφορίες που επιθυµούν. Αντίθετα, στην παρούσα εργασία η αναζήτηση των πληροφοριών γίνεται µέσα από την πλοήγηση σε επίπεδο σηµασιολογικό και χωρικό, κάτι που επιτρέπει την εξερεύνηση των διαθέσιµων πληροφοριών ακόµα και στην περίπτωση που ο χρήστης έχει µια ασαφή εικόνα για το τι ακριβώς ψάχνει.Εφαρµογή της µεθοδολογίας που ακολουθήθηκε αποτελεί η σηµασιολογική γεωπύλη διαχείρισης φυσικών κινδύνων µε έµφαση στις δασικές πυρκαγιές. Η επιλογή του συγκεκριµένου πεδίου έγινε λαµβάνοντας υπόψη την αναγκαιότητα για την ολοκληρωµένη ανάλυση και διεπιστηµονική προσέγγιση στη διαχείριση των δασικών πυρκαγιών. Η σηµασιολογική γεωπύλη διαχείρισης δασικών πυρκαγιών φιλοδοξεί να αποτελεί κοµβικό σηµείο ενοποίησης και διαχείρισης ενός πολύ µεγάλου όγκου πληροφοριών, συνεισφέροντας ως βασικό µέσο διάχυσης της σχετικής γνώσης.Η γενικότητα της προσέγγισης επιτρέπει την ανάπτυξη σηµασιολογικών γεωπυλών για διαφορετικά πεδία γνώσης. Έτσι, µπορεί να εφαρµοστεί σε οποιοδήποτε γεωγραφικό πεδίο εφαρµογών, αρκεί να αναπτυχθούν οι κατάλληλες οντολογίες που θα διαµορφώνουν και θα αξιοποιούν τη σηµασιολογία των διαθέσιµων πληροφοριών.