Η συνέργια μεταξύ των μελών μιας ομάδας και οι επιπτώσεις της στο σχεδιασμό της εργασίας

Abstract

Οι ομάδες και τα γκρουπ αποτελούν για χρόνια τώρα αντικείμενο ζωηρής έρευνας. Η καθολική αποδοχή των ομάδων ως μια αποτελεσματική μορφή οργάνωσης της εργασίας στις επιχειρήσεις από ακαδημαϊκούς και στελέχη, δεν έχει οδηγήσει σε ανάλογη προσοχή στο σχεδιασμό της εργασίας τους σε σύγκριση με την ακαδημαϊκή έρευνα σε τομείς όπως η ανάπτυξη των ομάδων και η δυναμική των γκρουπ. Σημαντικές και αξιοποιήσιμες προτάσεις στις περισσότερες περιπτώσεις δεν εντάσσονται σε ένα σαφές πλαίσιο σχεδιασμού της εργασίας των ομάδων. Επίσης, συγγραφείς στο χώρο της εργασίας επισημαίνουν την ανάγκη για μετάβαση σε μια πιο ολιστική, συστημική και συστηματική αντίληψη των πραγμάτων. Όμως, οι εξελίξεις στο πεδίο της έρευνας δεν δείχνουν ιδιαίτερα να έχουν από κοινού συμβάλλει συστημικά στην ανάπτυξη πιο ολιστικών μοντέλων σχεδιασμού της εργασίας των ομάδων που να λαμβάνουν υπόψη τους την αξιοσημείωτη συμβολή των διαφορετικών προσεγγίσεων στην ομαδική εργασία. Επιπλέον, υπάρχουν θεωρητικοί και ερευνητές που τονίζουν την ανάγκη για συνέργια στη λειτουργία των οργανισμών γενικά και στις ομάδες στην εργασία ειδικά. Αν και τονίζεται η ανάγκη για συνέργια ως κάτι το επιθυμητό στις ομάδες που οδηγεί σε αύξηση απόδοσης και αποτελεσματικότητας, παρατηρείται ότι δεν έχει καταβληθεί ιδιαίτερη προσπάθεια για κατανόηση της έννοιας της ομαδικής συνέργιας και την ανάπτυξη ¨μηχανισμών¨ ενίσχυσής της. Με ζητούμενο τη διερεύνηση της σχέσης μεταξύ ομαδικής συνέργιας και σχεδιασμού της εργασίας και επιχειρώντας να συμβάλλει στην κάλυψη των παραπάνω ερευνητικών κενών, η διατριβή θεωρεί τη συνέργια ως την ουσιαστική προστιθέμενη αξία της ομαδικής εργασίας και επιχειρεί να διερευνήσει το πώς ¨χτίζεται¨ η ομαδική συνέργια σχεδιαζόμενη. Καταλήγει τέλος, μέσω μιας συστημικής, συνδυαστικής προσέγγισης, στην ανάπτυξη ενός περισσότερο ολιστικού μοντέλου-πλατφόρμας σχεδιασμού της εργασίας που στοχεύει στην ενίσχυση των συνεργικών καταστάσεων στις ομάδες εργασίας, στην κατεύθυνση της απόκτησης ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος από τον οργανισμό. Τα κύρια βήματα που ακολουθήθηκαν ήταν: O προσδιορισμός της έννοιας της ομαδικής συνέργιας και η διερεύνηση των συνθηκών/ παραγόντων που ευνοούν ή περιορίζουν την ανάπτυξη συνεργικών σχέσεων στην ομάδα και του τρόπου που επηρεάζουν τις ομαδικές διεργασίες και την εν γένει ομαδική λειτουργία. Παράλληλα, αναζητήθηκαν κατάλληλες προσεγγίσεις στο σχεδιασμό της εργασίας που αφορούσαν στο ομαδικό πλαίσιο και διερευνήθηκαν οι επιπτώσεις τους στην ομαδική λειτουργία, απόδοση και αποτελεσματικότητα. Στη συνέχεια, ακολούθησε η ανάπτυξη ενός θεωρητικού (conceptual) μοντέλου για το σχεδιασμό της εργασίας των ομάδων που να συμβάλλει στην εμπέδωση συνεργικού πνεύματος στα μέλη της ομάδας και στην ανάπτυξη συνεργικών πρακτικών κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους. Πραγματοποιήθηκε έρευνα πεδίου για τη συλλογή και ανάλυση εμπειρικής πληροφορίας για τον έλεγχο-επαλήθευση των θέσεων και των προτάσεων της διατριβής και την εξέταση των πτυχών του προτεινόμενου μοντέλου στα πλαίσια της ενίσχυσης της αξιοπιστίας του. Τέλος, η τεκμηρίωση της ανάγκης για διάχυση του συνεργικού πνεύματος και των συνεργικών πρακτικών στον οργανισμό διαμέσου των ομάδων του, οδήγησε στη δημιουργία προτάσεων αναφορικά με τους κατάλληλους τρόπους για την πραγμάτωση αυτής της διεργασίας. Η θεωρητική και εμπειρική έρευνα διαπίστωσαν τη θετική σχέση παραμέτρων του σχεδιασμού της εργασίας των ομάδων με τα στοιχεία εκείνα που καταδεικνύουν την ύπαρξη συνέργιας σε μια ομάδα, οδηγώντας έτσι σε προτάσεις για το πώς ο σχεδιασμός της εργασίας δύναται να συμβάλλει στην επίτευξή της, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα από την ακολουθούμενη μεθοδολογία και το προτεινόμενο μοντέλο.