Ο τουρισμός ως μοχλός ανάπτυξης νησιωτικών περιοχών: μελέτη της έννοιας της εικόνας ενός τουριστικού προορισμού, δημιουργία ενός μοντέλου μέτρησής της και χρήσης της για την ανάπτυξη του προορισμού

Abstract

Η ανάπτυξη νησιωτικών περιοχών αποτελεί αντικείμενο έντονου προβληματισμού, καθώς χαρακτηρίζονται σε μεγάλο βαθμό από γεωγραφική ασυνέχεια. Ο τουρισμός μπορεί να αποτελέσει το μοχλό της ανάπτυξης τέτοιου είδους περιοχών, κυρίως γιατί ως δραστηριότητα όχι απλά δεν επηρεάζεται από τη γεωγραφική ιδιομορφία τους αλλά συχνά ενισχύεται κιόλας. Για να μετατραπεί όμως μία νησιωτική περιοχή σε επιτυχημένο Τουριστικό Προορισμό που θα ελκύει τόσο τουρίστες (τουριστική ζήτηση) όσο και επαγγελματίες στον τομέα του τουρισμού (τουριστική προσφορά), θα πρέπει να ικανοποιεί μία σειρά παραγόντων. Οι παράγοντες αυτοί στο σύνολό τους ορίζουν αυτό που ονομάζουμε Εικόνα ενός Τουριστικού Προορισμού. Στόχοι αυτής της διατριβής είναι, ακολουθώντας από πλευράς μεθοδολογίας πρωτογενείς και δευτερογενείς μορφές έρευνας: (α) να ορίσει την έννοια της Βασικής Εικόνας ενός Τουριστικού Προορισμού και των Ειδικών Εικόνων του Προορισμού, τόσο από την πλευρά της τουριστικής ζήτησης όσο και της τουριστικής προσφοράς, (β) να δημιουργήσει ένα μοντέλο το οποίο θα ποσοτικοποιήσει τις παραπάνω έννοιες και (γ) να εφαρμόσει αυτό το μοντέλο σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, έτσι ώστε να αποδείξει πώς η έννοια της Εικόνας μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να ωθήσει την ανάπτυξη ενός Τουριστικού Προορισμού.

The development of a region is subject to its ability to attract business activities and the right blend of people to run them. This ability depends on a number of factors and previous research as well as historical evidence show that the region’s location is a key factor among them. Hence, islands are at a disadvantage in attracting business activities adversely affected by geographical discontinuity and they should focus on specific activities. Tourism is such an activity for which geographical discontinuity is not a barrier, but on the contrary it may be an advantage. Hence, tourism may act as a driving force for the development of islands. On the basis of the above, an island may become a competitive tourism destination, provided of course that it possesses a number of characteristics. In the current thesis, the Image of a tourism destination has been defined as a function of these characteristics and a distinction has been made between Basic and Specific Image. The Basic Image of a given tourism destination measures the power of this destination to attract and retain both tourists (tourism demand) and tour operators/travel agents (tourism supply). This power is based on a common set of characteristics satisfying both the tourism demand and the tourism supply side. These characteristics have been grouped appropriately so as to define two indicators: Built Environment Indicator (BEI) and Natural Environment Indicator (NEI), which in turn are combined to define the Basic Image. The Specific Images of a tourism destination, on the other hand, measure the degree to which either tourists, i.e. tourism demand, or tour operators, i.e. tourism supply, consider this destination as their best final choice either to visit or to promote. The theoretical findings of the research have been applied to a number of island destinations.