Γνώσεις και στάσεις τυπικών και δυσλεξικών μαθητών του δημοτικού σχολείου απέναντι σε περιβαλλοντικά προβλήματα: συγκριτική μελέτη

Abstract

Κύριος σκοπός της εργασίας είναι να διερευνηθούν οι γνώσεις και οι στάσεις των μαθητών με δυσλεξία της ΣΤ΄ τάξης του Δημοτικού σχολείου, συγκριτικά με τους «κανονικούς» συμμαθητές τους αναφορικά με τα περιβαλλοντικά προβλήματα. Ειδικότερα: -Επιχειρείται η διερεύνηση των γνώσεων και των στάσεων των δυσλεξικών μαθητών του δείγματος αναφορικά με τα περιβαλλοντικά προβλήματα, συγκριτικά με τις αντίστοιχες των «κανονικών» συμμαθητών τους. -Μελετάται αν οι παράγοντες: «φύλο», «αυτοαντίληψη - αυτοεκτίμηση», «συμμετοχή ή όχι σε Προγράμματα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης (Π.Π.Ε.)», «σχολική επίδοση, και «κοινωνικο-μορφωτικό επίπεδο οικογένειας», οι οποίοι επιδρούν στις γνώσεις και στις στάσεις για τα περιβαλλοντικά προβλήματα των «κανονικών» μαθητών, επιδρούν με τον ίδιο τρόπο στις γνώσεις και στάσεις των δυσλεξικών μαθητών του δείγματος. -Εξετάζεται πιθανή ύπαρξη συνάφειας, θετικής ή αρνητικής, μεταξύ των περιβαλλοντικών γνώσεων και στάσεων, στους μαθητές με δυσλεξία του δείγματος και αν αυτή λειτουργεί όπως στους «κανονικούς» μαθητές. -Εξετάζεται πιθανή ύπαρξη συνάφειας, θετικής ή αρνητικής, μεταξύ των περιβαλλοντικών γνώσεων και στάσεων, στους μαθητές με δυσλεξία του δείγματος και αν αυτή λειτουργεί όπως στους «κανονικούς» μαθητές. Η παρούσα μελέτη χρησιμοποίησε ως κύριο μέσο συλλογής δεδομένων την ημι-δομημένη συνέντευξη. Το ερωτηματολόγιο αποτελείται α) από ερωτήσεις για δημογραφικά στοιχεία των μαθητών, β) από 10 ερωτήσεις που αφορούν γενικά τα περιβαλλοντικά προβλήματα γ) από 37 ερωτήσεις περιβαλλοντικών γνώσεων, 12 «σενάρια» και 27 ερωτήσεις περιβαλλοντικών στάσεων, επιμερισμένες σε δέκα άξονες, για θέματα φυσικού περιβάλλοντος αναφορικά με τα περιβαλλοντικά προβλήματα και συνοδευόμενες από φωτογραφικό υλικό. Τέλος, για την αξιολόγηση της Αυτοαντίληψης-Αυτοεκτίμησης χορηγήσαμε το Ερωτηματολόγιο Self-Perception Profile for Children, στην ελληνική του έκδοση «ΠΑΤΕΜ ΙΙ», Aπό την ανάλυση των αποτελεσμάτων, καταδεικνύεται ότι οι «τυπικοί» μαθητές του δείγματος έχουν σχετικά ικανοποιητικές περιβαλλοντικές γνώσεις και στάσεις αναφορικά με τα περιβαλλοντικά προβλήματα. Το ίδιο θα μπορούσαμε να υποστηρίξουμε και για τους μαθητές με δυσλεξία του δείγματος, με την επισήμανση πως οι περιβαλλοντικές γνώσεις των εν λόγω μαθητών είναι σαφώς χαμηλότερες από εκείνες των «τυπικών συμμαθητών τους Η αυτοαντίληψη – αυτοεκτίμηση και των δυο ομάδων, φαίνεται να συνδέεται στενά με την περιβαλλοντική τους γνώση, αφού οι μαθητές με υψηλότερη αυτοαντίληψη – αυτοεκτίμηση εμφανίζονται να έχουν περισσότερες γνώσεις από τους συμμαθητές τους με χαμηλότερη αυτοαντίληψη – αυτοεκτίμηση. Ανάλογα αποτελέσματα σημειώνονται και για τις δυο ομάδες των μαθητών του δείγματος, όσον αφορά τις περιβαλλοντικές τους στάσεις. Η συμμετοχή, ιδιαίτερα των μαθητών με δυσλεξία, σε Π.Π.Ε., φαίνεται πως τους επηρεάζει θετικά ως προς τις γνώσεις και το ενδιαφέρον τους απέναντι στο περιβάλλον και τους βοηθά να συνειδητοποιηθούν στα οικολογικά ζητήματα. Τέλος, οι παράγοντες φύλο, σχολική επίδοση και κοινωνικο-μορφωτικό επίπεδο οικογένειας επηρεάζουν τη διαμόρφωση των περιβαλλοντικών γνώσεων και στάσεων των μαθητών και των δυο ομάδων του δείγματος, σχεδόν με τον ίδιο τρόπο.