GREFOS: ένα Μεσογειακού τύπου μοντέλο προσομοίωσης της δυναμικής των δασικών διακένων, υπό σενάρια σταθερού και μεταβαλλόμενου κλίματος: δομή, παραμετροποίηση, εφαρμογές

Abstract

Η παρούσα διατριβή αφορά στη δημιουργία ενός μηχανιστικού μοντέλου της δυναμικής των δασικών οικοσυστημάτων που απαντώνται στην ορεινή ζώνη του Βόρειο-Ανατολικού άκρου της Μεσογείου. Ως βάση χρησιμοποιείται η θεωρία των αλλαγών της βλάστησης όπως λαμβάνει χώρα στα δασικά διάκενα. Εφαρμόσθηκε μια σειρά τροποποιήσεων και παραμετροποιήσεων των τεχνικών που χρησιμοποιούνται σε τυπικά μοντέλα δυναμικής δασικών διακένων, στοχεύοντας στην ενσωμάτωση των ιδιαιτεροτήτων που εμφανίζουν τα Μεσογειακά ορεινά οικοσυστήματα. Πιο συγκεκριμένα ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στο ρόλο της ξηρασίας, της φωτιάς καθώς και του βιοτικού ελέγχου που ασκούν οι συστάδες σε αυτές τις παραμέτρους. Παράλληλα εστιασμένες μετρήσεις πεδίου πραγματοποιήθηκαν προκειμένου να επιτευχθεί μια ρεαλιστική παραμετροποίηση των διεργασιών αναγέννησης. Οι συγκεκριμένες μετρήσεις ενσωματώθηκαν σε ένα λειτουργικό πλαίσιο κατηγοριοποίησης των δασικών ειδών, βάσει των στρατηγικών κύκλου ζωής που αυτά εμφανίζουν. Συνολικά παραμετροποιήθηκαν και ελέγχθηκαν 52 ευρύτατα διαδεδομένα δασικά είδη του Ελλαδικού χώρου. Ο προσομοιωτής ελέγχθηκε σε διάφορες γεωγραφικές περιοχές στην Ελλάδα (10), ενώ στο παρόν κείμενο παρουσιάζονται αποτελέσματα σε 4 από αυτές. Ένας επιμέρους στόχος της προσπάθειάς μας, είναι να αναπτυχθεί ένα μοντέλο ικανό να αναγνωρίζει τις μεταβατικές ζώνες συνύπαρξης τυπικών ορεινών και τυπικών Μεσογειακών δασικών οικοσυστημάτων, όπως αυτές καθορίζονται από βιοκλιματικούς περιορισμούς ή/και από τα πρότυπα του κύκλου διαταραχών φωτιάς. Τέλος μια σειρά ενσωματωμένων σεναρίων κλιματικής αλλαγής (IPCC SRES) διευρύνουν την εφαρμοσιμότητα του προσομοιωτή ως εργαλείου διερεύνησης των πιθανών επιδράσεων αλλαγής του κλίματος στη δομή και τη δυναμική των δασικών οικοσυστημάτων της ορεινής Μεσογειακής ζώνης. Οι ασκήσεις προσομοίωσης αναγνωρίζουν υψηλότερη τρωτότητα των δασικών οικοσυστημάτων με την μείωση της βιοκλιματικής τους απόστασης από την ημι-ξηρή ζώνη.