Παραγωγικές δυνατότητες καλλιεργειών αρωματικών φυτών σε εγκαταλειμμένες γεωργικές εκτάσεις : η περίπτωση των ειδών Salvia triloba, Origanum onites, Origanum vulgare ssp. hirtum στα νησιά του Β. Αιγαίου.

Abstract

Ανιχνεύθηκε το εύρος ποικιλότητας της συγκέντρωσης αιθερίου ελαίου και των συμμετοχών των κυριότερων συστατικών των αυτοφυών ειδών Salvia triloba, Origanum onites και origanum vulgare ssρ. hirtum) στα νησιά του Β. Αιγαίου και διερευνήθηκε η επίδραση γεωγραφικών και κλιματικών παραγόντων στα χαρακτηριστικά αυτά. Επιλέχθηκαν οι πλέον αποδοτικοί πληθυσμοί για πολλαπλασιασμό και εγκατάσταση καλλιέργειας σε τρείς πρώην γεωργικές εκτάσεις με διαφορετικό χρόνο εγκατάληψης στη νήσο Λήμνο. Συγκρίθηκαν οι αυτοφυείς με τους αντίστοιχους καλλιεργούμενους πληθυσμούς και διαπιστώθηκε διατήρηση των χαρακτηριστικών όπως συγκέντρωση αιθέριου ελαίου, σύσταση αιθέριου ελαίου, εποχιακά πρότυπα διακύμανσης αυτών και ποσοτικές σχέσεις μεταξύ των επί μέρους συστατικών. Εξετάστηκε η ανάπτυξη και η παραγωγικότητα των καλλιεργούμενων πληθυσμών σε ξηρή βιομάζα, σε συγκέντρωση αιθέριου ελαίου και σε επί μέρους επιθυμητά συστατικά, καθώς και οι φυσικές - χημικές ιδιότητες των τριών καλλιεργούμενων εκτάσεων. Βρέθηκε ότι η γονιμότητα του εδάφους επηρεάζει τις αποδόσεις, καθώς υψηλές αποδόσεις των αρωματικών φυτών σε αιθέριο έλαιο και χαμηλές σε βιομάζα συνδέονται με εδάφη φτωχά σε θρεπτικά συστατικά και το αντίστροφο. Εκτιμήθηκε η οικονομικότητα της καλλιέργειας των αρωματικών και διαπιστώθηκε ότι είναι ανταγωνιστική σε σχέση με τις βασικές καλλιέργειες της περιοχής - αμπέλι, σιτάρι σκληρό και κριθάρι - ιδιαίτερα όταν τα αρωματικά λόγω υψηλής ποιότητας απολαμβάνουν και υψηλές τιμές πώλησης. Τέλος συλλέχθηκε το παρασυρόμενο από την επιφανειακή απορροή έδαφος από επικλινή περιοχή στη Λέσβο με κυρίαρχα τα αρωματικά Οriganum onites και Thymus capitatus καθώς και από γειτονική της, όπου τα φυτά είχαν θεριστεί, και διαπιστώθηκε σημαντική συμβολή των αρωματικών φυτών στη προστασία του εδάφους από τη διάβρωση.