Μετανάστευση και χαρτογράφηση: Ευρώπη 1990-2000

Abstract

Αυτή η εργασία αποτελεί μία προσπάθεια ανάλυσης της μεταναστευτικής κίνησης μέσα από το πρίσμα και τις μεθόδους της γεωγραφικής επιστήμης. Πιο συγκεκριμένα, σκοπός είναι η χαρτογράφηση της μετανάστευσης και ο εντοπισμός των συσχετίσεων του φαινομένου με παράγοντες που η θεωρία έχει καταγράψει ως καθοριστικούς στην απόφαση της μετανάστευσης. Το χωρικό επίπεδο αναφέρεται στον ευρωπαϊκό χώρο ενώ το χρονικό πλαίσιο οριοθετείται στην περίοδο 1990-2000. Η χαρτογράφηση έγινε με στόχο να παρουσιάσει τη μετακίνηση, οπότε χρησιμοποιήθηκαν οι χάρτες ροής. Μέσα από τη χαρτογράφηση της περιόδου επικυρώνονται όλες οι μελέτες και οι στατιστικές που δείχνουν τη Γερμανία ως κύριο πόλος έλξης των μεταναστών. Πέρα, όμως, από αυτό παρουσιάζονται και κάποιες σταθερές ροές. Η στατιστική ανάλυση έδειξε ότι οι μετανάστες κινούνται κυρίως εκεί που προϋπάρχουν ομοεθνείς τους, λόγω της καλύτερης πληροφόρησης και της ομαλότερης ένταξης τουλάχιστον στα αρχικά στάδια. Δευτερεύουσας σημασίας κίνητρο είναι o δείκτης ανθρώπινης ανάπτυξης (HDI) των χωρών καθώς επαληθεύεται η συσχέτιση που δηλώνει πως οι μετανάστες κινούνται από χώρες με χαμηλό δείκτη ανθρώπινης ανάπτυξης σε χώρες με υψηλότερο. Αντίθετα, οι συσχετίσεις που αναφέρονται στις κλασικές και νεοκλασικές θεωρίες δεν επαληθεύονται στατιστικά. Συγκεκριμένα, το κατά κεφαλήν εισόδημα και ο δείκτης ανεργίας δεν συσχετίζεται με τη μετανάστευση. Όλα τα παραπάνω ανέδειξαν τη γεωγραφική διάσταση της μετανάστευσης. Ο συνδυασμός αυτών των δύο πλευρών θεωρήθηκε ότι καταδεικνύει τη γεωγραφία των μετακινήσεων αρκετά ολοκληρωμένα και συστηματικά.