Τοπική ανάπτυξη, αυτοδιοίκηση & δίκτυα συνεργασίας: η περίπτωση της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου

Abstract

Η Ευρωπαϊκή Ένωση, έχοντας υιοθετήσει την άποψη ότι η επιτυχή πορεία της Ένωσης και η επιβίωση της στο «παιχνίδι» του διεθνή ανταγωνισμού προέρχεται μέσα από τη ανάδειξη του τοπικού επιπέδου, προσπαθεί πλέον να συμβάλλει στην ενίσχυση του τοπικού κράτους και της τοπικής κοινωνίας. Οι κατευθύνσεις της ΕΕ για τη δημιουργία τοπικών πολιτικών εμπεριέχουν κυρίως τη συνεργασία μεταξύ των τοπικών - περιφερειακών φορέων. Η καθυστέρηση, όμως, της πολιτικής και διοικητικής αποκέντρωσης στην Ελλάδα, αποτέλεσε τροχοπέδη στην ανάληψη τοπικών πρωτοβουλιών και στη δημιουργία δικτύων συνεργασίας μεταξύ των τοπικών φορέων. Τα ευρωπαϊκά, λοιπόν, προγράμματα προσπαθούν να καλύψουν το «έλλειμμα» αυτό και να δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις για το σχηματισμό νέων μορφών διακυβέρνησης. Σε αυτό το πλαίσιο, η παρούσα εργασία εξετάζει τα αποτελέσματα των ευρωπαϊκών προγραμμάτων, για την προώθηση δημιουργίας αναπτυξιακών συμπράξεων μεταξύ των τοπικών φορέων, στην Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου. Συγκεκριμένα, διερευνώνται οι επιπτώσεις από την υλοποίηση της Κοινοτικής Πρωτοβουλίας EQUAL στο τοπικό σχεσιακό κεφάλαιο. Η μεθοδολογία που ακολουθήθηκε στη μελέτη περίπτωσης ήταν η διεξαγωγή έρευνας πεδίου. Αρχικά συλλέχθηκαν δεδομένα από σχετικούς δικτυακούς τόπους όπως και σχετικό με το θέμα αρχειακό υλικό. Στη συνέχεια, πραγματοποιήθηκαν συνεντεύξεις με ημι-δομημένα σχέδια ερωτήσεων που απώτερο σκοπό είχαν τη συγκέντρωση πληροφοριών από τους αρμόδιους φορείς. Το πρόγραμμα EQUAL αποτέλεσε την αφορμή, έτσι ώστε οι τοπικούς φορείς να αποκτήσουν καλύτερη γνώση και άποψη σχετικά με τις αρμοδιότητες του κάθε φορέα και το έργο που ο καθένας από αυτούς προσφέρει στο τόπο. Αναπτύχθηκε δικτύωση, μεταξύ των τοπικών φορέων, σε δυο επίπεδα (ατομικό / ομαδικό-οργανωτικό) και τέθηκαν οι βάσεις για την δημιουργία μόνιμων δικτύων συνεργασίας σε δια-οργανωτικό επίπεδο μεταξύ των δυο νομών της Περιφέρειας.

The European Union has adopted the opinion that its successful course and survival in the "game" of international competition, emanates through the enhancement of local level. Thus, it contributes in empowerment of local state and local society. The directions of European Union for the creation of local policies mainly include the collaboration between the local - regional institutions. However the delay of political and administrative decentralisation in Greece consists a drawback in undertaking local initiatives and in the creation of collaboration networks between local institutions. Therefore, European programs try to cover up the "deficit" and create the right conditions for establishing new forms of local governance. In this framework, the present research examines the European programs’ outcomes, in order to promote developmental cooperation between the local institutions. In the Southern Aegean Region the repercussions from the implementation of the Community Initiative EQUAL are investigated within the local context of institutional relations. The methodology of this research is based on field study. Data were initially collected from the internet. Afterwards, interviews were conducted with semi-structured drawings of questions which aimed to gather information from a series of local institutions. This EU Initiative helps local institutions to acquire better knowledge and opinion about their competences and of the work that each one of them has to accomplish. Networking was developed between local institutions (individual level / common-organisational level) and the base for permanent collaboration network was set via-organisational level between two prefectures of Southern Aegean Region.