Ρατσισμός και τοπικές κοινωνίες: το παράδειγμα της Λέσβου

Abstract

Η παρούσα διατριβή πραγματεύεται το φαινόμενο του ρατσισμού σε σχέση με τις τοπικές κοινωνίες. Εξετάζει δηλαδή τους τρόπους με τους οποίους εμφανίζεται και επιδρά στην τοπική κοινωνία ο ρατσισμός. Η θεωρητική αυτή ανάλυση συνοδεύεται από έρευνα για τις αντιλήψεις σχετικά με το φαινόμενο, τόσο των ντόπιων όσο και των μεταναστών του Δήμου Πολιχνίτου της Λέσβου. Στα πλαίσια της έρευνας εφαρμόζονται ερωτηματολόγια τόσο σε ντόπιους όσο και σε μετανάστες που διαμένουν στο δήμο, με σκοπό τη διερεύνηση των απόψεών τους σχετικά με το θέμα του ρατσισμού. Τα ερωτηματολόγια συνοδεύονται από προσωπικές συνεντεύξεις προς τους ερωτώμενους ώστε να επιτευχθεί μεγαλύτερη εμβάθυνση στις απόψεις τους. Το βασικό αποτέλεσμα που προκύπτει από την έρευνα αυτή είναι ότι το φαινόμενο του ρατσισμού δεν αποτελεί σημαντικό πρόβλημα ούτε στο Δήμο Πολιχνίτου αλλά ούτε και στο νησί της Λέσβου γενικότερα. Συγκεκριμένα, οι άνεργοι, και ιδιαίτερα οι νέοι άνεργοι, είναι αυτοί που διάκεινται αρνητικά προς τους μετανάστες σε σημαντικό βαθμό καθώς διακατέχονται από την άποψη ότι οι τελευταίοι ευθύνονται για την ανεργία τους. Οι ντόπιοι, στη μεγάλη πλειοψηφία τους, πιστεύουν ότι οι μετανάστες προσφέρουν σημαντική βοήθεια στις γεωργικές καλλιέργειες, όπου και απασχολούνται κατά κύριο λόγο. Προβλήματα τα οποία αντιμετωπίζουν οι μετανάστες, όπως οικονομικής φύσεως ή γραφειοκρατίας, είναι προβλήματα τα οποία σε σημαντικό βαθμό, αν όχι στον ίδιο, αντιμετωπίζουν και οι ντόπιοι. Προκύπτει ότι οι ντόπιοι είναι αρκετά ανεκτικοί ως προς την παραμονή των μεταναστών στην περιοχή. Υπάρχει βέβαια αξιοσημείωτη απόσταση από το να θεωρηθούν οι μετανάστες ισότιμα μέλη με τους ντόπιους της περιοχής, αλλά σε αυτό μεγάλο μερίδιο ευθύνης έχουν και οι ίδιοι οι μετανάστες οι οποίοι πολλές φορές δεν επιθυμούν την πλήρη ένταξή τους στην τοπική κοινωνία αφού ίσως επιθυμούν μόλις αποκτήσουν κάποια οικονομική ευχέρεια να επιστρέψουν στην πατρίδα τους.