Τουριστική τυπολογία των ελληνικών νησιών

Abstract

Ο τουρισμός γνώρισε ταχεία ανάπτυξη μέσα στο 2ο ήμισυ του 20ου αιώνα και σήμερα είναι ένας από τους σημαντικότερους και γρήγορα αναπτυσσόμενους τομείς της οικονομίας. Συγκεκριμένα οι νησιωτικές περιοχές αποτελούν σημαντικούς τουριστικούς προορισμούς σε όλο τον κόσμο και ιδιαίτερα στην Ελλάδα, ενώ η οικονομική ανάπτυξη σε πολλές από αυτές εξαρτάται πλέον σχεδόν αποκλειστικά από τον τουρισμό για τις τελευταίες 2-3 δεκαετίες.Ο τύπος τουριστικής ανάπτυξης σε κάθε νησί είναι διαφορετικός, προκαλώντας διαφορετικές επιπτώσεις και διαφορετικά οφέλη. Αυτό συνδέεται βέβαια και με τον τύπο των νησιών. Τα νησιά μεταξύ άλλων διαφέρουν ως προς το μέγεθος, τους πόρους, τη θέση τους. Είναι προφανές ότι μια πολιτική για τα νησιά και τον τουρισμό θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη της την ποικιλία των χαρακτηριστικών και των προβλημάτων των διαφόρων νησιών.Έτσι, η δημιουργία τουριστικής τυπολογίας για τα ελληνικά νησιά ουσιαστικά προσπαθεί να ερμηνεύσει γεγονότα και πιθανότατα να αποτελέσει τη βάση εργαλείου σχεδιασμού. Η κατάταξη των νησιών της Ελλάδας ανάλογα με την τουριστική τους ανάπτυξη και η εκτίμηση επιπτώσεων με βάση το σχήμα: ζήτηση – προσφορά – οργάνωση, οικονομία – κοινωνία - περιβάλλον χρησιμοποιεί και συνεξετάζει παράγοντες που επηρεάζουν τη βιωσιμότητα των τουριστικών προορισμών (ζήτηση, προσφορά, οργάνωση) ως προς τις τρεις παραμέτρους του βιώσιμου τουρισμού (οικονομία, κοινωνία, περιβάλλον). Διαχωρίζονται αρχικά τα νησιά οργανωμένου τουρισμού από τα άλλα και εξετάζονται τα υπόλοιπα χαρακτηριστικά τους. Αναζητούνται τα παραθεριστικά νησιά, τα νησιά των ξένων, τα εξαρτημένα από λίγες εθνικότητες, με βιομηχανικό ή βιοτεχνικό τουρισμό και με τη μεγαλύτερη τουριστική δραστηριότητα δηλαδή τα υψηλής πίεσης (οικονομικής, κοινωνικής, περιβαλλοντικής).Για τη μέτρηση της τουριστικής δραστηριότητας και για την ανάδειξη των χωρικών και αναπτυξιακών ιδιαιτεροτήτων των νησιών χρησιμοποιούνται δείκτες ουσιαστικά σαν εργαλεία που παρέχουν πληροφορίες από την πληθώρα των δεδομένων που είναι διαθέσιμα.

Tourism met rapid growth during the 2nd half of the 20th century and today it has become one of the most important, fast developing economic sectors. The island regions constitute important tourist destinations in the all world and especially in Greece, while the economic growth in many of them depends almost exclusively on tourism the last 2-3 decades. The type of tourist growth adopted in each island is different, causing various results and different financial gain. This is of course also connected with the type of islands, which among other things differ in size, resources and location. It is obvious that the policy that concern the islands and their tourism, is supposed to take under consideration the variety of characteristics and problems. Thus, the development of a typology in Greek islands tourism, substantially tries to interpret the facts and possibly become the basic tool in planning. The classification of islands in Greece depending on their tourist growth and the estimation of its effects in regard with the scheme: demand - supply - organization, economy - society – environment, uses and co examines factors that influences the sustainability of tourist destinations (demand, supply, organization) as for the three parameters of sustainable tourism (economy, society, environment). The islands are initially sort out to the ones with organised tourism, and the others with non-organised tourism and also their remainder characteristics are examined. The islands are divided in the following categories: the ones with seasonal tourism, the ones that completely depend on foreigners, the ones that depend on few nationalities, the ones with industrial or craft-based tourism and last but not least the ones with the most intensive tourist activity - that is to say with high pressure (economic, social, environmental). Indicators are used for the measurement of tourist activity and for the appointment the territorial and developmental particularities, substantially as tools that provide information which is derived from the abundance of available data.