Αξιολόγηση των δράσεων της Αυτοδιοίκησης Α΄ και Β΄ βαθμού για την τουριστική ανάπτυξη: η περίπτωση της Χίου

Abstract

Ο τουρισμός εμφανίζεται ως σημαντική αναπτυξιακή προοπτική για τις περιφερειακές οικονομίες, οι πολυδιάστατες όμως επιπτώσεις του στο οικονομικό, κοινωνικό, φυσικό και πολιτισμικό περιβάλλον μιας περιοχής καθιστούν επιτακτική την ανάγκη ολοκληρωμένου σχεδιασμού της τουριστικής δραστηριότητας, μέσα στα πλαίσια του συνολικού αναπτυξιακού σχεδιασμού μιας περιοχής. Στα πλαίσια της διοικητικής αποκέντρωσης και της περιφερειακής ανάπτυξης, οι φορείς της αυτοδιοίκησης α΄ και β΄ βαθμού διαδραματίζουν πολύ σημαντικό ρόλο, τόσο στη γενική αναπτυξιακή διαδικασία της περιοχής ευθύνης τους, όσο και στην τουριστική ανάπτυξη ειδικότερα, δεδομένου ότι οι πολιτικές τους έχουν καθοριστικό αντίκτυπο στη διαμόρφωση της προσφοράς, της ζήτησης και της οργάνωσης – διακίνησης του τουριστικού προϊόντος. Η διαδικασία της αξιολόγησης πολιτικών αποτελεί αναπόσπαστο, κρίσιμο και ουσιαστικό τμήμα του στρατηγικού αναπτυξιακού σχεδιασμού, διότι μέσω αυτής εκτιμάται η συνάφεια των στόχων ενός προγράμματος δράσεων με τις ανάγκες και τα προβλήματα μιας κοινωνίας, η απόδοση των διατεθέντων πόρων, αλλά και η αποτελεσματικότητα των δράσεων, σε σχέση με τους ειδικούς και γενικούς στόχους. Στην εργασία αυτή, επιχειρείται η δημιουργία μιας μεθοδολογίας για την αξιολόγηση των έργων / δράσεων της αυτοδιοίκησης ως προς την τουριστική ανάπτυξη, η οποία βασίζεται στη βαθμονόμησή τους, με κριτήριο τη συμβολή τους στη δημιουργία βιώσιμου τουριστικού προϊόντος. Μέσα στο πλαίσιο των αρχών της βιωσιμότητας, όπου πρέπει να συνδυάζονται ταυτόχρονα η οικονομική αποτελεσματικότητα με την περιβαλλοντική προστασία και την κοινωνική δικαιοσύνη, αναλύονται οι παράμετροι που επηρεάζουν τις αποδόσεις του τουρισμού και ο ρόλος της αυτοδιοίκησης στη διαμόρφωση των παραμέτρων αυτών, που αποτελούν κριτήρια της βιωσιμότητας.

Tourism is considered to be a serious perspective for regional economies, but its various consequences on the social, economic, natural and cultural environment of a territory, necessitate planning of the tourist activity, as part of an integrated planning process. In the context of administrative decentralization and regional development, the local administration organizations (1st and 2nd degree- municipalities and prefectures) play a very significant role in the tourism development of a local area, given that their policy influences the formulation of supply, demand and distribution of the tourist product. The evaluation of local policies, and more specifically the evaluation of the consistency, coherence and relevance of the objectives of a program to the needs and priorities of a local society, the effectiveness of the implemented actions and efficiency of the resources deployed, consists a critical, as well as substantial part of the strategic planning of development. This thesis aims to create a methodology for evaluating the action program of the local administration, as far as tourism development is concerned. The projects / actions are rated on the basis of their contribution in the formulation of sustainable tourist product. In this context, the parameters that affect the effectiveness of tourism from economic, social and environmental point of view, and consist the main criteria of sustainability, as well as the role of the local administrative organizations in the formulation of these parameters, are analyzed.