Εκτίμηση βιωσιμότητας της τουριστικής ανάπτυξης της Ρόδου: αξιολόγηση-προτάσεις

Abstract

Η παρούσα διπλωματική εργασία εκπονήθηκε στα πλαίσια του Διατμηματικού Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αιγαίου «Σχεδιασμός, Διοίκηση και Πολιτική του Τουρισμού» και αποτελεί προσπάθεια καταγραφής και αξιολόγησης της τουριστικής ανάπτυξης του νησιού της Ρόδου του νομού Δωδεκανήσου, καθώς και εκτίμησης των οικονομικών, κοινωνικών και περιβαλλοντικών επιπτώσεων, οι οποίες προέκυψαν από την ανάπτυξη και την αύξηση της τουριστικής δραστηριότητας στο συγκεκριμένο προορισμό. Η αξιολόγηση των επιπτώσεων του τουρισμού είναι σημαντικό έργο και μία διαδικασία απαραίτητη πριν από τον τουριστικό σχεδιασμό προκειμένου να επιτευχθεί ένα καλύτερο επίπεδο βιωσιμότητας.Το πλαίσιο με το οποίο μπορεί κάποιος να αξιολογήσει την απόδοση του τουρισμού και να τη συνδέσει με τη βιώσιμη ανάπτυξη ενός προορισμού βασίζεται σε μία εκτεταμένη εκδοχή της προσέγγισης DPSIR (κινητήριες δυνάμεις, πιέσεις, κατάσταση,επιπτώσεις και απόκριση)το οποίο παρέχει έναν γενικό μηχανισμό για την ανάλυση των προβλημάτων του περιβάλλοντος.Το μεθοδολογικό πλαίσιο DRPIP (κινητήριες δυνάμεις, άμεσα αποτελέσματα, απόδοση του τουρισμού, επιπτώσεις στην κατάσταση βιωσιμότητας και πολιτικές)έχει στόχο να συνδέσει τις ανθρωπογενείς δραστηριότητες (Driving force) και τις πιέσεις που δημιουργούν στο περιβάλλον αλλά και στην οικονομία και την κοινωνία της περιοχής που αναπτύσσονται μιλώντας για τα άμεσα αποτελέσματα (results)της τουριστικής δραστηριότητας στον προορισμό και την απόδοσή της (performance) με την κατάσταση που επικρατεί και τις επιπτώσεις (impact)που έχει η δραστηριότητα στην περιοχή και τέλος τις πολιτικές που πρέπει να αναληφθούν για να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα.Με εστίαση στα δεδομένα που έχουν αναφερθεί στη μεθοδολογία, παρουσιάζεται η μελέτη περίπτωσης «τουριστικός προορισμός Ρόδος». Στη συνέχεια, η ανάλυση SWOT (Strengths, Weaknesses, Opportunities, Threats) ως μεθοδολογικό εργαλείο, αποτελεί μοντελοποιημένο τρόπο καταγραφής των κυριότερων συμπερασμάτων που προέκυψαν από την ανάλυση και μπορεί να διευκολύνει τη διαμόρφωση κατευθυντήριων γραμμών.Η εφαρμογή του πλαισίου DRPIP κατέδειξε πως είναι απαραίτητη η δημιουργία σύγχρονου στατιστικού συστήματος στον τομέα του τουρισμού, για τις ανάγκες του Παρατηρητηρίου Τουρισμού με την παροχή έγκυρης και έγκαιρης πληροφόρησης για την εκτίμηση και αξιολόγηση της τουριστικής ανάπτυξης και τη στήριξη της χάραξης της τουριστικής πολιτικής.Η διαχείριση του προορισμού ΡΟΔΟΣ απαιτεί μια «συμμαχία» πολλών οργανισμών και συμφερόντων που θα εργάζονται για ένα κοινό στόχο, την ανάδειξή της ως κορυφαίου ποιοτικού τουριστικού προορισμού.Τέλος,ο ρόλος του Οργανισμού Διαχείρισης Προορισμού (Ρόδου) –Destination Management Organization (DMO) θα πρέπει να είναι ηγετικός και να συντονίζει τις δραστηριότητες στο πλαίσιο μιας συνεκτικής στρατηγικής.