Αφηγήσεις γυναικών: η πολιτισμική αναπαράσταση της θηλυκότητας μέσα από τη βιωματική εμπειρία του καρκίνου του μαστού

Abstract

Η εργασία μελετά και αναπαριστά τη γυναικεία θηλυκότητα μέσα από τη βιογραφική δράση γυναικών που κατά το παρελθόν ήρθαν αντιμέτωπες με μια σοβαρή ασθένεια, το καρκίνο του μαστού. Για να επιτευχθεί η έρευνα, χρησιμοποιήθηκε το εργαλείο της βιογραφικής αφηγηματικής συνέντευξης στην οποία οι συνομιλήτριες αφηγήθηκαν μια ορισμένη περίοδο της ζωής τους ανακαλώντας στη μνήμη τους εμπειρίες και βιώματα, γεγονότα μέσα από ένα σημερινό πρίσμα. Το ζήτημα της θηλυκότητας, όπως αυτό αναφαίνεται από τις αφηγήσεις των γυναικών, αναπαρίσταται μέσα από κάποια συμβολικά μορφώματα και ορισμένες πρακτικές. Από τη μια, ξεπροβάλλονται χαρακτηριστικά της γυναικείας ταυτότητας και συμπεριφοράς, όπως είναι η ταπεινοφροσύνη, η υποταγή, η υπακοή και η διστακτικότητα έκφρασης προσωπικών επιθυμιών. Οι συνομιλήτριες θεωρούν ότι η ίδια η συμπεριφορά προς τον εαυτό τους ίσως αποτέλεσε και την κυριότερη αιτία εκδήλωσης της ασθένειας. Από την άλλη, αναδεικνύεται η σημασία του γυναικείου σώματος στη σύγχρονη εποχή. Το σύγχρονο σώμα είναι μεταβαλλόμενο, ενδεχομενικό και πειθαρχείται σε μηχανισμούς ρύθμισης της κανονιστικότητας που θέλει το γυναικείο σώμα «ιδανικό». Οι συνομιλήτριες μιλούν για τη σημασία της εμφάνισης του σώματος τους και του στήθους τους έπειτα από την εμπειρία της μαστεκτομής ή της ογκεκτομής καθώς και για τις μορφές συγκάλυψης της μειονεξίας του σώματος τους ή του στήθους τους προκειμένου να μην γίνει αντικείμενο λύπησης και απώθησης. Η εργασία ουσιαστικά προσπαθεί να αποτυπώσει τη πολιτισμική πειθαρχία, η οποία πειστικά απαιτεί τα σώματα να θεσπίζουν την επιτέλεση του φύλου τους και να συνθέτουν μια συγκεκριμένη ταυτότητα.