Φύλο και εκπαίδευση κατά τον 19ο αιώνα σε Μεγάλη Βρετανία, Γαλλία και Αμερική

Abstract

Μέσα από τη συγκεκριμένη διπλωματική εργασία, η οποία βασίζεται σε βιβλιογραφική έρευνα, διαφαίνονται οι έμφυλες αντιλήψεις και τα στερεότυπα που διαπότισαν τις εκπαιδευτικές πολιτικές του δεκάτου ενάτου αιώνα στη Βρετανία, στη Γαλλία και σε κάποιες πολιτείες της Αμερικής. Από τα πρώτα χρόνια του δεκάτου ενάτου αιώνα τα σχολεία που ιδρύονταν για τα κορίτσια έθεταν διαφορετικούς στόχους από τα αντίστοιχα των αγοριών. Οι γυναίκες καλούνταν να μορφωθούν για να καταστήσουν εαυτούς σωστές συζύγους και μητέρες, μέσα από τα έμφυλα διαφοροποιημένα προγράμματα σπουδών, που ακολουθούσαν τα σχολεία αγοριών και κοριτσιών. Μέχρι και μετά τα μέσα του αιώνα στο πλαίσιο της εκπαίδευσης των κοριτσιών, η θηλυκότητα ήταν συνυφασμένη με την οικιακή ιδεολογία, ενώ τα σχολικά ιδρύματα προήγαγαν και εν τέλει παγίωσαν ως κυρίαρχη την ιδέα περί οικιακής θηλυκότητας. Η γυναίκα εκθειαζόταν ως σωστή νοικοκυρά ή οικοδέσποινα, μητέρα και σύζυγος. Η οικιακότητα υποδείκνυε μία σειρά από έμφυλες συμπεριφορές που δεν αντανακλόνταν μόνο σε στενό οικογενειακό κύκλο, αλλά ξεπερνούσαν τα όρια του ιδιωτικού, καθώς απεικονίζονταν στα ηθικά πρέπει και ιδανικά τα οποία είχαν ως κεντρικό άξονα θρησκευτικά ιδεώδη σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες. Καθώς, αντικείμενο έρευνας μέχρι και τα μέσα του εικοστού αιώνα αποτέλεσε η εκπαίδευση των μεσοαστών κοριτσιών, διότι οι ίδιες είχαν κυρίως πρόσβαση στην επίσημη μορφωτική διαδικασία, στην παρούσα μελέτη ερευνάται πως διαμορφώθηκε κατά κύριο λόγο έμφυλα, αλλά τόσο ταξικά, όσο και φυλετικά, ο εκπαιδευτικός χάρτης. Επίσης, διαφαίνονται οι αποκλεισμοί διάφορων ομάδων όχι μόνο από τα σχολικά ιδρύματα αλλά εν γένει η κοινωνική περιθωριοποίησή τους, όπως και με ποιο τρόπο σε κάθε χώρα και κατά το πέρασμα των δεκαετιών, το διακύβευμα της οικιακής θηλυκότητας έθεσε όρια στην πρόοδο των γυναικών και στις δραστηριότητες στις οποίες είχαν τη δυνατότητα να συμμετέχουν, αποκλείοντάς τες από την ανώτερη εκπαίδευση μέχρι και τις τελευταίες δεκαετίες του αιώνα. Ταυτόχρονα, αναζητούνται οι πρακτικές και οι δράσεις εκείνες που οδήγησαν σε μία σταδιακή, αλλά σημαντική αλλαγή στον εκπαιδευτικό και στον κοινωνικό χάρτη με αναλυτικό εργαλείο το φύλο.