Η θηλυκότητα στο παραμύθι: το παράδειγμα της Χιονάτης στην Ελλάδα

Abstract

Το παραμύθι αποτελεί έναν "αλλιώτικο τρόπο" για να συζητιούνται κοινωνικά θέματα, να παρουσιάζονται έμφυλοι ρόλοι και έμφυλες σχέσεις και ιδανικά έμφυλα πρότυπα. Μέσα σε αυτό το τυπολογικό πλαίσιο η διάρθρωση της εργασίας ξεκινά με μια ιστορική ανασκόπηση των παραμυθιών, υπογραμίζοντας τη σημειολογική τους σημασία και την περιοριστική διαπραγμάτευση των εννοιών του φύλου, μέσα από το γραπτό παραμυθιακό λόγο, συνεχίζει με το φύλο στα παραμύθια και την στερεότυπη παρουσίαση των έμφυλων ρόλων σε αυτά, για να καταλήξει στη συγκριτική μελέτη των Ελληνικών παραλλαγών του παραμυθιού της Χιονάτης, εστιάζοντας σε χαρακτήρες, σύμβολα και θεσμούς, όπως η Χιονάτη, η μητριά, ο γάμος και ο καθρέφτης για να αναδείξει την επιβεβλημένη και ποθητή εικόνα της θηλυκότητας σε αντιδιαστολή με τον ανδρισμό. Πρόκειται για τη στερεοτυπική παρουσίαση των ρόλων των φύλων, μέσα από ένα σύστημα ανταμοιβής και τιμωρίας που παρουσιάζει ως "φυσικό" κάτι που είναι ιδεολογικά κατασκευασμένο.