Δημόσιος χώρος και δημόσια αρχαιολογία στο κέντρο ιστορικών πόλεων: ποιότητα ζωής και πολιτισμική ταυτότητα: το παράδειγμα της Μυτιλήνης

Abstract

Η παρούσα μεταπτυχιακή διατριβή επιδιώκει τη σύνδεση της αρχαιολογικής γνώσης και των θεωριών της κοινωνιολογικής επιστήμης, με εφαρμογή στη διαχείριση των μνημείων του ιστορικού κέντρου της πόλης της Μυτιλήνης. Πιο συγκεκριμένα στόχος της εργασίας είναι να εξετάσει το υφιστάμενο επίπεδο της ποιότητας ζωής στο ιστορικό κέντρο της πόλης της Μυτιλήνης και πως η παραπάνω μπορεί να βελτιωθεί διαμέσου της ένταξης, της προστασίας και της ανάδειξης των μνημειακών και αρχαιολογικών χώρων μέσα στο αστικό περιβάλλον. Η επαφή των επισκεπτών, των χρηστών και των πολιτών με τα τοπικά μνημεία αποτέλεσε το βασικό σημείο εστίασης. Μέσα από το παραπάνω θεωρητικό πλαίσιο γίνεται προσπάθεια να ερευνηθεί το ιστορικό κέντρο της Μυτιλήνης μέσα από την οπτική της εφαρμογής της δημόσιας αρχαιολογίας και θέτει ερωτήματα όπως, κατά πόσον οι κάτοικοι και χρήστες του ιστορικού κέντρου της Μυτιλήνης αντιλαμβάνονται τους αρχαιολογικούς χώρους που υπάρχουν μέσα στον αστικό ιστό, ως ελεύθερους δημόσιους χώρους που μπορούν να βελτιώσουν την ποιότητα της ζωής τους και να προσελκύσουν επισκέπτες. Επιπλέον υπάρχουν δυνατότητες ανάδειξης του ιστορικού πυρήνα της πόλης μέσα από την προβολή των μνημειακών συνόλων και τη βελτίωση των ελευθέρων δημόσιων χώρων; Παράλληλα ερευνάται η πρόθεση για ενεργή ή μη συμμετοχή των πολιτών στη διαχείριση και ανάδειξη των μνημείων καθώς και η σχέση των πολιτών με την αρμόδια Υπηρεσία προστασίας και ανάδειξης της πολιτιστικής κληρονομιάς. Τέλος αναλύονται χωροταξικές έννοιες και θεωρίες με κοινωνική διάσταση μέσα από την καταγραφή των απόψεων και των αντιλήψεων των χρηστών και των επισκεπτών του ιστορικού κέντρου. Τα αποτελέσματα που προέκυψαν από τον ποιοτικό και ποσοτικό έλεγχο δείχνουν την εμπεριστατωμένη άποψη και αντίληψη των πολιτών και των ειδικών για την ένταξη των μνημείων στο αστικό περιβάλλον, το ρόλο της δημόσιας αρχαιολογίας αλλά και τις προτιμήσεις τους για ένα καλύτερο και ποιοτικότερο πολιτισμικό περιβάλλον.

This postgraduate thesis seeks to link, the archaeological knowledge and theories of sociological science, with application in the management of monuments of the historic centre of the city of Mytilene. More specifically, the objective of this work is to consider the current level of quality of life in the historic center of the city of Mytilene and how this, can be improved through the integration of the protection and promotion of the historical and archaeological sites in the urban environment. The contact of visitors, users and citizens with the local monuments became the main focal point. Through the above theoretical framework is an effort to explore the historic centre of Mytilene through visual implementation of public archaeology and asks questions such as whether the residents and users of the historic centre of Mytilene understand archaeological sites that exist within the urban tissue, as free public places that can improve their quality of life and attract visitors. In addition, there are possibilities for the historic core of the city through the view of the monumental ensembles and the improvement of free public spaces? At the same time, examined, the intention for active or non - citizen participation in the management and enhancement of monuments, as well as the citizens relationship with the responsible public department of cultural heritage. Finally, analyses, spatial concepts and theories with a social dimension through the recording of the views and perceptions of users and visitors of the historic centre. The results that emerged from the qualitative and quantitative research show, the detailed view and perception of citizens for the integration of monuments in the urban environment, the role of public archaeology but also their preferences for a better and higher quality cultural environment.