Αποκλεισμός από την εκπαίδευση, ευάλωτες κοινωνικές ομάδες και καινοτόμες δράσεις : το θέατρο στην πρωτοβάθια εκπαίδευση ως εργαλείο ενσωμάτωσης

Abstract

Το σχολείο αποτελεί μια μικρογραφία της κάθε κοινωνίας και ως τέτοια αντικατοπτρίζει τα κοινωνικά προβλήματα της εποχής του. Μέσα σ'αυτό εκπροσωπούνται όλες οι κοινωνικές ομάδες και καλούνται να συμβιώσουν ομαλά. Έτσι σε κάθε σχολική τάξη φοιτούν παιδιά που προέρχονται από διαφορετικά κοινωνικά, οικονομικά και πολιτισμικά περιβάλλοντα. Οι ομάδες των παιδιών που προέρχονται από διαφορετικά περιβάλλοντα και των οποίων ο πολιτισμός διαφέρει από τον πολιτισμό του σχολείου έχουν τα τελευταία χρόνια αυξηθεί σημαντικά λόγω της εισροής των οικονομικών μεταναστών στη χώρα. Αυτά τα παιδιά μαζί με τα παιδιά που αντιμετωπίζουν προβλήματα μάθησης και δυσκολεύονται να ανταπεξέλθουν στις απαιτήσεις του σχολικού συστήματος, καθώς και εκείνα που παρουσιάζουν προβλήματα στη συμπεριφορά, κινδυνεύουν συχνά από αποκλεισμό μέσα στη σχολική τάξη. Το θέατρο και το θεατρικό παιχνίδι όταν χρησιμοποιηθούν μέσα στο σχολείο μπορούν να αποτελέσουν ένα ισχυρό παιδαγωγικό εργαλείο για το δάσκαλο και να βοηθήσουν τα παιδιά που προέρχονται από ευάλωτες κοινωνικές ομάδες να ενσωματωθούν καλύτερα. Τα παιδιά παίζοντας θέατρο μέσα στο σχολείο και οργανώνοντας θεατρικές παραστάσεις μαθαίνουν να εργάζονται συλλογικά, να δουλεύουν σε ομάδες, να δέχονται τις απόψεις των άλλων, να συνεργάζονται. Μέσα από το παιχνίδι και τη χαρά της δημιουργίας αποκτούν εκείνες τις δεξιότητες που τα βοηθούν να αισθάνονται καλά μέσα στο σχολικό περιβάλλον, να αποδέχονται ο ένας τον άλλον, να συμβιώνουν με το "διαφορετικό" και να αποκτήσουν αυτοπεποίθηση, ώστε να βελτιώνουν την αυτοεικόνα τους. Στο ερευνητικό μέρος της εργασίας χρησιμοποιήθηκε η μέθοδος των Κοινωνικών Επιστημών, της Ομάδας Εστίασης. Στην Ομάδα Εστίασης συμμετείχαν εκπαιδευτικοί της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, δάσκαλοι, νηπιαγωγοί, μια μουσικός και ένας διευθυντής Δημοτικού Σχολείου. Μέσα από τη συζήτηση και τη διάδραση μεταξύ των μελών της, εμφανίστηκαν και νέα στοχεία που δεν είχαν προβλεφθεί αρχικά. Οι εκπαιδευτικοί πιστεύνουν στη δύναμη του θεάτρου και του θεατρικού παιχνιδιού μέσα στο σχολείο. Η εμπειρία τους έχει δείξει ότι τα παιδιά βοηθιούνται με τις θεατρικές δράσεις να ενσωματωθούν καλύτερα και να μάθουν ν'αποδέχονται ο ένας τον άλλο χωρίς διακρίσεις. Πιστεύουν ακόμα ότι πρέπει να περνούν από την κατάλληλη εκπαίδευση, ώστε να γνωρίζουν πώς να χρησιμοποιούν το θέατρο και το θεατρικό παιχνίδι μέσα στο σχολείο.