Η κατανόηση της επίγνωσης και της εμπιστοσύνης ως βασικών συστατικών σχεδίασης συστημάτων υποστήριξης της συνεργασίας σε εικονικές κοινότητες

Abstract

Οι σύγχρονες τεχνολογίες των υπολογιστών και οι τελευταίες εξελίξεις στις κινητές επικοινωνίες παρέχουν τη δυνατότητα για εύκολη και γρήγορη δημιουργία κοινοτήτων στον ψηφιακό κόσμο. Οι άνθρωποι όμως εκμεταλλεύονται αυτές τις τεχνολογίες πολλές φορές με τρόπο διαφορετικό από ότι προορίζονταν. Δεν ανταλλάσσουν απλά επιστολές - οργανώνουν κοινωνικά δίκτυα μέσα από τα οποία αναπτύσσουν συλλογική δράση και μοιράζονται πληροφορία και γνώση ανοικτά, αναδεικνύοντας τη συνεργασία ως το νέο τρόπο διαχείρισης κοινών πόρων, είτε αυτοί είναι κοινά προβλήματα είτε ενδιαφέροντα. Σε ένα τέτοιο αλληλοεξαρτώμενο περιβάλλον, η απόφαση του ποιον θα εμπιστευτεί κανείς αποκτά ιδιαίτερη σημασία. Κι αυτό γιατί οι άνθρωποι που επικοινωνούν μεταξύ τους με ηλεκτρονικά μέσα αντιμετωπίζουν κινδύνους που, ανάλογα με το πλαίσιο της αλληλεπίδρασης τους (π.χ. εμπορικές συναλλαγές, ανταλλαγές προϊόντων ή πληροφορίας), μπορεί να έχουν τη μορφή της μη καλής συμπεριφοράς, της μη συνεισφοράς ή ακόμα και της εξαπάτησης. Παράλληλα, ενώ τα ασύρματα δίκτυα και τεχνολογίες όπως οι αισθητήρες τοποθεσίας είναι σε θέση να εντοπίσουν πιθανούς συμμετέχοντες, ο προσδιορισμός του τρόπου με τον οποίο θα απεικονίζονται αυτοί στις διπαφές των συμμετεχόντων - π.χ. με ρεαλιστικό τρόπο ή αφαιρετικά; - αποτελεί σημαντική προτεραιότητα, κυρίως λόγω της ανάγκης για προστασία της ιδιωτικής πληροφορίας. Η εργασία αυτή συνθέτει σχεδιαστικές προδιαγραφές συστημάτων υποστήριξης κοινοτήτων στο διαδίκτυο κάτω από αυτές τις δύο θεμελιώδεις έννοιες επικοινωνίας και συνεργασίας: την εμπιστοσύνη και την επίγνωση. Οι δύο έννοιες δεν έχουν δοθεί στην επιστημονική κοινότητα σε βάθος και έκταση τέτοια ώστε να παρέχουν εργαλεία και μεθόδους αναγνώρισης του προβληματικού και σχεδιαστικού χώρου σε σχεδιαστές συνεργατικών συστημάτων, με αποτέλεσμα οι σχετικές δουλειές να αντιμετωπίζουν εν γένει αποσπασματικά σχετικά σχεδιαστικά ζητήματα. Ο σκοπός της διπλωματικής εργασίας είναι να προσφέρει ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο κατανόησης των θεμάτων επίγνωσης και εμπιστοσύνης για τη σχεδίαση και υποστήριξη κοινοτήτων χρηστών, μέσα από κριτική επισκόπηση της σχετικής δουλειάς και τον πειραματισμό με σχετικές τεχνολογίες και εργαλεία.