Η ζεύξη του ψηφιακού με τον πραγματικό κόσμο: φαινομενολογικές συνέπειες στη διαδραστική σχεδίαση

Abstract

Αυτή η διπλωματική αντιμετωπίζει το ζήτημα της ζεύξης του ψηφιακού με τον πραγματικό κόσμο και της ανάδυσης της έννοιας της εμπειρίας σε σχέση με τις σχεδιαστικές προθέσεις που υποβόσκουν στο HCI και τη διαδραστική σχεδίαση. Πιο συγκεκριμένα, είναι μια διερεύνηση της στροφής των θεωρητικών, τεχνολογικών και σχεδιαστικών προσεγγίσεων του πεδίου στον πραγματικό κόσμο και των σχέσεων μεταξύ ανθρώπινης διαδραστικότητας και του πώς αυτή εκδηλώνεται με τις διαδραστικές τεχνολογίες. Η αντιμετώπιση της διαδραστικής φύσης του ψηφιακού υλικού και αυτών των σχέσεων αναφορικά με τη ζεύξη, οδηγεί σε μια διαφορετική σχεδιαστική πρόθεση σε σχέση με τις προϋπάρχουσες στο παραδοσιακό HCI. Το θέμα της εργασίας προσεγγίζεται θεωρητικά και μεθοδολογικά με φαινομενολογικούς όρους. Η βασική ιδέα είναι ότι ενώ το HCI βασίστηκε στην εκμετάλλευση της δεξιότητας της σκέψης, του αναστοχασμού, ερμηνεύοντας την υλικότητα σώματος, κόσμου και τεχνολογίας ως ουδέτερες, το αντίθετο – η κατανόηση της αξίας της υλικότητας και της διϋποκειμενικά υπερβατικής συστατικότητας της ανθρώπινης συνείδησης – αναδεικνύει τη δεξιότητα της εμπειρίας, δηλαδή τη δυνατότητα σύστασης νοήματος όντας σε προαναστοχαστική στάση, ως σημαντικό ιδανικό όταν σχεδιάζουμε για τη ζεύξη ψηφιακού και πραγματικού κόσμου. Το πώς εδραιώθηκαν οι σχεδιαστικές προθέσεις στο παραδοσιακό HCI, ο ρόλος της ίδιας της τεχνολογίας σε αυτήν την εδραίωση, οι τρόποι ερμηνείας της ζεύξης και η ανάγκη για την αλλαγή που φωτίζουμε εστιάζοντας στην προαναστοχαστική στάση και την ενσώματη γνωστικότητα, αναλύονται και συζητούνται, προτείνοντας μία συστατικού, και όχι μόνο πληροφοριακού τύπου, διαδραστική ανταλλαγή. Η κατανόηση των παραπάνω θεμάτων είναι απαραίτητη για τους σκοπούς αυτής της εργασίας, οι οποίοι είναι: να παρέχει βαθιά κατανόηση για την έννοια της διαδραστικότητας, να αναδείξει τον ρόλο της τεχνολογίας στην ανθρώπινη αναφορικότητα, να συνδράμει σχεδιαστές και ερευνητές εμφανίζοντας τη γεφύρωση του επιστημονικού και σχεδιαστικού τρόπου σκέψης, να προσδιορίσει τις σχεδιαστικές προθέσεις, να αποσαφηνίσει την επιστημολογική διαφορά μεταξύ της διαδραστικής σχεδίασης και του HCI. Για την καλύτερη κατανόηση των θεωρητικών ζητημάτων της διπλωματικής αναλύονται σχεδιασμένα παραδείγματα συστημάτων. Η διπλωματική ολοκληρώνεται με μια προσπάθεια να εμφανιστούν οι δυνατότητες που προσφέρουν οι φυσικοί πόροι στη ζεύξη ψηφιακού και πραγματικού κόσμου, υπό το πρίσμα της νέας σχεδιαστικής πρόθεσης. Αναλύονται έννοιες της ζεύξης όπως σώμα, πλαίσιο, δράση, τεχνολογίες που χρησιμοποιούν σήμερα τον πραγματικό κόσμο, και επαναπροσδιορίζεται ο ρόλος της διεπιστημονικότητας αναφορικά με την υποστήριξη της σχεδιαστικής σκέψης και του ρόλου του σχεδιαστή.

This thesis deals with the issue of the coupling between digital and real world and the emergence of the concept of experience, in relation to underlying design intentions in HCI and interaction design. More specifically, the turn towards the physical world adopted by theoretical, technological and design approaches as well as the relations between human interactivity and the way it manifests itself through interactive technologies, are investigated. Addressing the interactive nature of digital material and the above mentioned relations in respect of the coupling, leads to the formation of a design intention different from existing ones in mainstream HCI. The aforementioned issues are approached theoretically and methodologically in phenomenological terms. The heart of the matter is that while HCI has invested in exploiting the skill of thinking, of reflection, interpreting the materiality of body, world and technology as neutral, the opposite – appreciating materiality's value and the constitutive and intersubjectively transcendental human consciousness – unveils the skill of experience, in other words the skill of constituting meaning while being in pre-reflective stance, as an important ideal when designing for the coupling of digital and real world. How design intentions are established in mainstream HCI, the role of technology itself in establishing them, how the coupling is interpreted and the herein highlighted need for change, through focusing on pre-reflective stance and embodied cognition, are analyzed and discussed, leading to the proposal of a constitutive and not just informational, kind of interactive exchange. In-depth familiarity with the above issues is necessary for the purposes of the present work which are: to provide thorough understanding concerning the concept of interactivity, to highlight the role of technology regarding human intentionality, to assist designers and researchers through bridging scientific and designerly ways of thinking, to determine design intentions, to clarify the epistemological difference between interaction design and HCI. For enhanced understanding of the theoretical issues raised in this thesis, examples of designed systems are analyzed. The thesis concludes with an effort to substantiate capabilities possessed by physical resources in accomplishing the coupling between digital and physical world within the context of the new design intention. Concepts of coupling like body, context, action and technologies already encapsulating the real world, are analyzed, while the role of interdisciplinarity in respect of supporting design thinking and designer's role is redefined.