Χαρτογράφηση της αρχαιοβοτανικής διατροφικής ποικιλότητας στην προϊστορική Κύπρο

Abstract

Επιχειρείται η χαρτογράφηση της ποικιλότητας των βρώσιμων φυτικών ειδών (άγριων και καλλιεργημένων) στο χώρο της Κύπρου κατά τα Προϊστορικά Χρόνια βάσει της υπάρχουσας αρχαιοβοτανικής πληροφορίας. Ειδικότερα, γίνεται χωροχρονική χαρτογραφική αποτύπωση της κατανομής των φυτικών ειδών που έχουν χρησιμοποιηθεί για τη διατροφή του ανθρώπου, τόσο των άγριων όσο και των καλλιεργημένων, για τις διάφορες φάσεις ανάπτυξης της γεωργίας. Η αρχαιοβοτανική πληροφορία της έρευνας ήταν δευτερογενής. Συγκεκριμένα, βασίστηκε σε 13 ανασκαφικές επιστημονικές δημοσιεύσεις της σειράς «Studies in Mediterranean Archaeology» του Τμήματος Αρχαιοτήτων Κύπρου, 4 άρθρα δημοσιευμένα σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά και 1 σε ελληνικό, 2 σε πρακτικά συνεδρίων, 6 σε συλλογικούς τόμους και 2 άρθρα δημοσιευμένα στο διαδίκτυο από το Ancient Cyprus Web Project. Η πληροφορία αποδελτιώθηκε και εισήχθη σε βάση δεδομένων, που περιλαμβάνει τα ονόματα των φυτικών ειδών (επιστημονικά, κοινά), την προϊστορική θέση στην οποία εντοπίστηκαν, τη χρονολόγηση των ευρημάτων, τους τρόπους κατανάλωσής των και άλλα χαρακτηριστικά. Τα δεδομένα χαρτογραφήθηκαν με χρήση του λογισμικού ArcGis 9.2. Συνολικά, έχουν εντοπιστεί 28 προϊστορικές θέσεις της Κύπρου με δημοσιευμένο αρχαιοβοτανικό υλικό στις οποίες κυριαρχεί το «κουαρτέτο της Μεσογείου»: δημητριακά, κρασί, λάδι και όσπρια. Στις θέσεις αυτές, έχουν ταυτοποιηθεί 11 είδη δημητριακών, 9 είδη οσπρίων και 21 είδη εδώδιμων καρπών, μεταξύ των οποίων και 3 πιθανά ελαιοδοτικά φυτά, πέρα της ελιάς, καθώς και η οινοφόρος άμπελος. Μεταξύ όλων των ειδών, ποσοτικά, συχνότερη είναι η παρουσία των ειδών Lens culinaris (φακές), Triticum dicoccum (δίκοκκο σιτάρι), Hordeum sp. (είδη κριθαριού) και Olea europaea (ελιά) και Vitis vinifera (άμπελος).

The research targets to map the diversity of the edible plant species (wild and cultivated) of Cyprus during the Prehistoric Times. The reserach based on published data. All the data inputted in a geo-database and then, all the data were mapped. There were 28 archaeological sites abouth which there were published archaobotanical data. The dominated food categories were cereals, wine, oils and pulses.