Ηθική και δεοντολογία των ορκωτών ελεγκτών και διερεύνηση των παραγόντων που την επηρεάζουν.

Abstract

Στην παρούσα διπλωματική εξετάζεται η ηθική των Ελλήνων ελεγκτών καθώς και το κατά πόσο λαμβάνουν τις σωστές αποφάσεις όταν αντιμετωπίζουν ηθικά διλήμματα. Επιπλέον, εξετάζονται οι παράγοντες που τυχόν επιδρούν στην ηθική αντίληψη των ελεγκτών. Η δομή της εργασίας έχει ως εξής:Στο πρώτο κεφάλαιο παρουσιάζονται πρόσφατες επιστημονικές μελέτες που έχουν πραγματοποιηθεί αναφορικά με την ηθική στις επιχειρήσεις και την ηθική των εσωτερικών και εξωτερικών ελεγκτών. Μέσα από ορισμένες έρευνες γίνεται εμφανές ότι οι ελεγκτές δεν λαμβάνουν το απαραίτητο θεωρητικό υπόβαθρο σχετικά με την ηθική και δεοντολογία κατά τη διάρκεια των ακαδημαϊκών τους σπουδών με αποτέλεσμα το γεγονός αυτό να επηρεάζει αρνητικά την ικανότητά τους στην ορθή αντιμετώπιση ηθικών διλημμάτων. Στην παρούσα διπλωματική εξετάζεται εκτός των άλλων αν πράγματι η παρακολούθηση μαθημάτων δεοντολογίας επηρεάζει την ηθική των ελεγκτών. Στο τρίτο κεφάλαιο παρουσιάζονται οι κυριότερες φιλοσοφικές θέσεις περί ηθικής ώστε να συντελέσουν επεξηγηματικά εργαλεία της ηθικής συμπεριφοράς των ελεγκτών.Στο τέταρτο κεφάλαιο μελετώνται μελέτες περιπτώσεων ηθικής απάτης που έλαβαν χώρα στις ΗΠΑ μέσα από τις οποίες γίνονται εμφανή τα ηθικά διλήμματα που αντιμετωπίζουν οι λογιστές. Οι περιπτώσεις ηθικής απάτης που εξετάζονται είναι αυτές των Enron, Arthur Andersen και WorldCom.Στο πέμπτο κεφάλαιο πραγματοποιείται έρευνα όπου εξετάζεται η ηθική των ελεγκτών μέσα από τις απόψεις τους αναφορικά με ηθικά διλήμματα ποικίλου περιεχόμενου. Συγκεκριμένα, στάλθηκαν ηλεκτρονικά 100 ερωτηματολόγια σε ορκωτούς ελεγκτές εγγεγραμμένους στο Δημόσιο Μητρώο. Οι ορκωτοί ελεγκτές επιλέχθηκαν κατά τέτοιο τρόπο ώστε να προέρχονται από όσο το δυνατόν περισσότερες ελεγκτικές εταιρείες που λειτουργούν στην Ελλάδα. Τα ερωτηματολόγια πέραν των ερωτήσεων που αφορούν την άποψη των ελεγκτών σχετικά με την επαγγελματική τους δεοντολογία, περιλαμβάνουν και υποθετικά σενάρια ηθικών διλημμάτων τα οποία κλήθηκαν να αξιολογήσουν οι ελεγκτές.Στο τελευταίο κεφάλαιο συγκεντρώνονται τα συμπεράσματα της έρευνας και αξιολογούνται βάσης της υφιστάμενης βιβλιογραφίας. Κύριος σκοπός είναι να αντιληφθεί ο αναγνώστης την ηθική φιλοσοφία, την ηθική κρίση που περνά το λογιστικό επάγγελμα αλλά και την παρούσα ηθική θέση των ελεγκτών μέσα από την έρευνα.Μέσα από όλα τα παραπάνω γίνεται φανερή η υποχρέωση των λογιστών απέναντι στο κοινό, το κράτος, τους πελάτες αλλά και στον εργοδότη τους, όχι απαραίτητα με αυτή τη σειρά. Πρόθεση της γράφοντος είναι η παρακίνηση δημιουργίας μιας επαγγελματικής και ηθικής συνείδησης στους ελεγκτές, η εγκαθίδρυση ηθικής κουλτούρας στους οργανισμούς καθώς και η αναθεώρηση της ακαδημαϊκής κυρίως εκπαίδευσης των λογιστών με την υποχρεωτική παρακολούθηση μαθημάτων λογιστικής δεοντολογίας και ηθικής.Τέλος, κατανοούμε τη σημαντικότητα του Κώδικα Ηθικής που διέπει το λογιστικό επάγγελμα καθώς και τη σημασία της άριστης γνώσης του από τους ελεγκτές.