H χρήση των κοινωνικών αποδόσεων σε συνθήκες σύγκρουσης: ο ρόλος της αιτιολόγησης στην διαχείριση των συγκρούσεων.

Abstract

Η παρούσα εργασία, βασίζεται στο άρθρο των Sim B. Sitkin και Robert J. Bies, “ Social accounts in conflict situations: using explanations to manage conflict”, που δημοσιεύτηκε το 1993, με στόχο να παρουσιάσουν την χρήση των κοινωνικών εξηγήσεων- αποδόσεων, ως έκτης στρατηγικής χειρισμού των συγκρούσεων στους οργανισμούς. Οι συγκρούσεις είναι συχνό φαινόμενο στον εργασιακό χώρο. Η ίδια η διαδικασία της συνεργασίας, φέρνει σε αντιπαράθεση συνεργάτες (υφισταμένους, συναδέλφους, προϊσταμένους) μεταξύ τους ή και εργαζομένους με πελάτες. Οι εξηγήσεις στο συγκεκριμένο μοντέλο, εστιάζουν στην σχέση υφισταμένου- προϊσταμένου. Η ανάγκη διατήρησης κλίματος συνεργασίας, ικανοποίησης, αφοσίωσης, υψηλής απόδοσης και δέσμευσης του εργαζομένου προς τον οργανισμό, καθιστούν την χρήση των εξηγήσεων, μια καλή μέθοδο αντιμετώπισης της σύγκρουσης ή της δυσαρέσκειας που ενδέχεται να προκύψει, από την εμφάνιση απρόβλεπτων και ανεπιθύμητων γεγονότων, που είναι εις βάρος του υφισταμένου. Οι εξηγήσεις απευθύνονται από τον προϊστάμενο προς τον ιεραρχικά κατώτερο και έρευνες έχουν αποδείξει την αποτελεσματικότητα τους, αρκεί να πληρούν συγκεκριμένες προϋποθέσεις (ειλικρίνεια, καταλληλότητα): στόχος είναι να γίνουν αποδεκτές από το άτομο που θα τις ακούσει. Οι Sitkin και Bies παρουσιάζουν την συνολική εικόνα μιας κατάστασης σύγκρουσης: τις αιτίες- συνθήκες, τις στρατηγικές- τρόπους αντιμετώπισης, την χρήση των εξηγήσεων ως τρόπο αντιμετώπισης και τις αντιδράσεις που ακολουθούν. Αυτός ήταν και ο στόχος της παρούσας εργασίας: το πώς αντιμετωπίζουν τα άτομα τις συγκρούσεις, η διερεύνηση της συνολικής σχέσης συνθηκών και στρατηγικών αντιμετώπισης της σύγκρουσης με έμφαση στην χρήση εξηγήσεων. Αν δηλαδή, η απάντηση στην ερώτηση ´´γιατί´´ διευκολύνει την αντιμετώπιση της κατάστασης. Έγινε ποιοτική έρευνα. Το θεωρητικό κομμάτι της εργασίας, περιλαμβάνει το γενικότερο εννοιολογικό πλαίσιο της σύγκρουσης (ορισμοί, αιτίες, στάδια, είδη, στρατηγικές αντιμετώπισης συγκρούσεων που έχουν προταθεί, ερμηνείες των εξηγήσεων και των συνθηκών των συγκρούσεων και από άλλους συγγραφείς και διεξοδική παρουσίαση του συγκεκριμένου άρθρου). Εν συνεχεία, παρατίθεται η μεθοδολογία της έρευνας, οι συνεντεύξεις που ελήφθησαν, ανάλυση των αποτελεσμάτων με βιβλιογραφικές αναφορές και ανάλυση των σχέσεων συνθηκών- εξηγήσεων και στρατηγικών- εξηγήσεων -στον βαθμό που το επιτρέπουν τα αποτελέσματα των συνεντεύξεων-, δοθέντος ότι στόχος της έρευνας ήταν να εξετάσει ευρύτερα τον τρόπο αντιμετώπισης των ατόμων σε καταστάσεις αντιπαράθεσης και όχι αποκλειστικά στον εργασιακό χώρο όπως κάνει το άρθρο αναφοράς .