Αξιολόγηση εκπαιδευτικού υλικού του σύγχρονου νηπιαγωγείου

Abstract

Στην παρούσα εργασία επιχειρείται η αξιολόγηση τεσσάρων εκπαιδευτικών λογισμικών τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν και από μαθητές του Νηπιαγωγείου. Τα λογισμικά GCompris, Μαθαίνω να κυκλοφορώ με ασφάλεια, Μικροί καλλιτέχνες σε δράση και Tux Paint, εμπλέκουν τους μαθητές σε δραστηριότητες που αφορούν την ύλη διάφορων γνωστικών αντικειμένων, αντίστοιχα, γλώσσα, μαθηματικά, την κυκλοφοριακή αγωγή και καλλιτεχνικές δημιουργίες σε συνδυασμό με τα μαθηματικά. Παρά τις αδυναμίες, η είσοδος των ΤΠΕ και στην ελληνική εκπαιδευτική πραγματικότητα είναι ενδεικτική της προσπάθειας εκσυγχρονισμού του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος. Η χρήση του Η/Υ στο ελληνικό σχολείο έχει καθιερωθεί στην εκπαιδευτική διαδικασία και αποτελεί ανάγκη που θεωρείται όλο και πιο απαραίτητη τόσο από τους σχεδιαστές εκπαιδευτικής πολιτικής, όσο και από τους/τις εκπαιδευτικούς και τους/τις μαθητές/ ριες. Σημαντική καινοτομία είναι και η ένταξη του υπολογιστή στο νηπιαγωγείο που στόχο της έχει την εξοικείωση των παιδιών με τις βασικές εφαρμογές του υπολογιστή και την απόκτηση των βασικών δεξιοτήτων που αφορούν στη χρήση του. Η χρήση του Η/Υ συνδέεται με τη χρήση ειδικού εκπαιδευτικού υλικού -του εκπαιδευτικού λογισμικού, που είναι ενταγμένο στο περιβάλλον μάθησης. Ως εκπαιδευτικό λογισμικό ορίζουμε το μέσο της εκπαιδευτικής διαδικασίας που αποσκοπεί στη διευκόλυνση της μάθησης χρησιμοποιώντας ως κύριο εργαλείο τον υπολογιστή. Η αξιολόγηση των εκπαιδευτικών λογισμικών κατά περίπτωση και μάλιστα εκ μέρους των φορέων εκπαίδευσης και κυρίως εκ μέρους των εκπαιδευτικών είναι απαραίτητη παράλληλα όμως υπάρχει μία δυσκολία στον καθορισμό ενός ενιαίου πλαισίου αξιολόγησης λόγω της πληθώρας των λογισμικών, του υψηλού βαθμού διαφοροποίησής τους, των διαφορετικών ομάδων στόχων στις οποίες απευθύνονται κ.α. Σκοπός της αξιολόγησης είναι η εξέταση του εκπαιδευτικού λογισμικού σε περιβάλλον διαλογικών πολυμέσων ώστε να εξασφαλιστεί η μάθηση με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, σε ότι αφορά τις παιδαγωγικές και διδακτικές αρχές που εξασφαλίζει το σχολικό περιβάλλον. Η αξιολόγηση του εκπαιδευτικού λογισμικού είναι σε μεγάλο βαθμό διαδικασία αλληλοσυμπληρούμενη με το σχεδιασμό, υπό την έννοια ότι τα κριτήρια αξιολόγησης του εκπαιδευτικού λογισμικού μπορούν να αποτελέσουν βάση για τις αρχικές απαιτήσεις και προδιαγραφές για τον σχεδιασμό του και αντίστροφα. Συνεπώς δεν είναι μία τυπική διαδικασία, αντίθετα είναι ουσιαστική και άμεσα σχετιζόμενη με την σχεδίασή του. Οι μέθοδοι αξιολόγησης ενός εκπαιδευτικού λογισμικού διακρίνονται σε τρεις κατηγορίες: Πειραματικές Μέθοδοι, Check lists και Ποιοτικές μέθοδοι. Ωστόσο, σημαντικό μέρος της διαδικασίας αυτής αποτελεί και ο καθορισμός των κριτηρίων αξιολόγησης. Ο σαφής καθορισμός των κριτηρίων αξιολόγησης μας διευκολύνει στην επιλογή του κατάλληλου εκπαιδευτικού λογισμικού για την προσχολική ηλικία. Σύμφωνα με τις σύγχρονες αντιλήψεις για τη γνώση και τη μάθηση, το εκάστοτε λογισμικό οφείλει να είναι αναπτυξιακά κατάλληλο για τις ηλικίες τις οποίες προορίζεται. Η αξιολόγηση των λογισμικών GCompris, Μαθαίνω να κυκλοφορώ με ασφάλεια, Μικροί καλλιτέχνες σε δράση και Tux Paint, έγινε με βάση το εργαλείο που προτείνεται για την αξιολόγηση εκπαιδευτικού λογισμικού και βασίζεται στο αντίστοιχο εργαλείο που αναπτύχθηκε από τον Άξονα Αναλυτικών Προγραμμάτων, για την ενσωμάτωση των ΤΠΕ στο Κυπριακό Εκπαιδευτικό Σύστημα. Τα κριτήρια αυτά αφορούν στο περιεχόμενο, στα παιδαγωγικά χαρακτηριστικά, στα αισθητικά χαρακτηριστικά, στην ευκολία χρήσης, στα λειτουργικά χαρακτηριστικά και στη βοήθεια προς τον εκπαιδευτικό. Από την αξιολόγηση των τεσσάρων λογισμικών προέκυψε ότι το Tux Paint συγκέντρωσε τη μεγαλύτερη βαθμολογία, ακολουθεί το GCompris, με μικρή διαφορά στη βαθμολογία, το Μαθαίνω να κυκλοφορώ με ασφάλεια, ενώ τη μικρότερη βαθμολογία συγκέντρωσε το Μικροί καλλιτέχνες σε δράση.