Εργασία, μνήμη και ταυτότητα στο εργοστάσιο βυρσοδεψίας «Ε. Ν. Σουρλάγκας» στο Πέραμα της Γέρας Λέσβου

Abstract

Η μελέτη περίπτωσης του εργοστασίου βυρσοδεψίας «Ε. Ν. Σουρλάγκας» στο Πέραμα της Γέρας στοχεύει στην ανάδειξη όψεων της βιομηχανικής εργασίας στην τοπική κοινωνία της Λέσβου κατά το διάστημα των δεκαετιών 1960 και 1970. Η χρήση της θεωρητικής και μεθοδολογικής σκευής της προφορικής ιστορίας, σε συνδυασμό με τη μελέτη του αρχείου της βιομηχανίας, έχουν ως στόχο την ανάδειξη των διαφορετικών λόγων που συνιστούν την εμπειρία της εργασίας στο βυρσοδεψείο. Ο υπάλληλος λόγος ανιχνεύεται στις συνεντεύξεις επτά εργατών του βυρσοδεψείου, στις αφηγήσεις των οποίων αποτυπώνονται οι εργασιακές και παραγωγικές σχέσεις, οι εργοδοτικές πολιτικές και η συνδικαλιστική δράση. Για τη διερεύνηση του διοικητικού και οικονομικού πλαισίου της βιομηχανίας μελετήθηκε ο λόγος της Διεύθυνσης του εργοστασίου, ο «από τα πάνω» λόγος, όπως αυτός αποτυπώθηκε στο αρχείο της βιομηχανίας «Ε. Ν. Σουρλάγκας». Η μελέτη των δύο λόγων εστιάζει στην ανάλυση του πατερναλιστικού μοντέλου διαχείρισης της βιομηχανίας και στον τρόπο με τον οποίο αρθρώθηκαν οι ιεραρχικές δομές και οι σχέσεις ελέγχου ανάμεσα στους εργοδότες και τους εργαζόμενους. Περιγράφονται, επίσης, οι όροι της εργασίας, η οργάνωσή της, οι ειδικότητες, οι διαδικασίες πρόσληψης, τα ωράρια, οι υπερωρίες και οι μισθοί. Κύριος στόχος της έρευνας είναι η ερμηνεία του λόγου των υποκειμένων και των εκφραστικών μέσων που χρησιμοποιούν στις αφηγήσεις τους προκειμένου η αφηγηματική ανάλυση να οδηγήσει στην ανασυγκρότηση της υποκειμενικότητας των εργατών και στον τρόπο με τον οποίο οι ίδιοι υφαίνουν όψεις μιας εργατικής και ανδρικής ταυτότητας.