Ύψος πτήσης και χρήση του χώρου από το Μαυρόγυπα (Aegypius monachus). Συνέπειες στη χρήση χαρτών χρήσης του χώρου του είδους για τη διαχείρισή του στη Θράκη

Abstract

Τα δεδομένα που προέρχονται από τη ραδιοπαρακολούθηση από τη φύση τους θέτουν περιορισμούς στη χρήση Χαρτών Χρήσης Χώρου (ΧΧΧ) για τη διαχείριση ειδών της ορνιθοπανίδας. Οι γύπες πετούν σε μεγάλα ύψη επιβλέποντας μεγάλες επιφάνειες κατά τις μετακινήσεις τους. Τέθηκε το ερώτημα ποια είναι η πρακτική χρήση του ΧΧΧ του Μαυρόγυπα για τη διαχείρισή του. Για να διερευνήσουμε την πραγματικότητα χρησιμοποιήσαμε δεδομένα Χ, Ψ και Ζ υψηλής ακριβείας από GPS πομπούς που τοποθετήθηκαν σε δείγμα γυπών. Υποθέσαμε ότι δεν υπάρχουν στατιστικά σημαντικές διαφορές μεταξύ των διαφορετικών ατόμων σε ότι αφορά το ύψος πτήσης (ΥΠ) και το υψόμετρο του εδάφους (ΥΕ) στις θέσεις που εντοπίζονται, καθώς και τις αποστάσεις των θέσεων αυτών από το Χώρο Τεχνητής Τροφοδοσίας στη Δαδιά (ΧΤΤΔ). Επίσης, υποθέσαμε ότι οι προαναφερθείσες μεταβλητές δεν συσχετίζονται μεταξύ τους. Οι περιπτώσεις στις οποίες η μεταβλητή ΥΠ έλαβε τιμή μικρότερη των 30 m (μέγιστο ύψος δέντρων) εξαιρέθηκαν από την ανάλυση για να διασφαλιστεί ότι τα δεδομένα αντιπροσωπεύουν περιπτώσεις κατά τις οποίες οι Μαυρόγυπες ήταν σε πτήση. Συνολικά, συμπεριλήφθηκαν στην ανάλυση 741 εντοπισμοί. Το 50% (διάμεσος) και 75% των παρατηρήσεων έλαβαν τιμές μικρότερες των 68 και 183 m αντίστοιχα. Δεν ανιχνεύτηκαν στατιστικά σημαντικές διαφορές μεταξύ των ατόμων σε ότι αφορά το ΥΠ στο οποίο επιλέγουν να πετούν (H(2)= 0,44, p<,05). Ανιχνεύτηκαν στατιστικά σημαντικές διαφορές για όλες τις άλλες μεταβλητές. Το ύψος πτήσης των γυπών δεν αύξανε όταν πετούσαν πάνω από μεγαλύτερα υψόμετρα εδάφους ή όταν απομακρύνονταν από το χώρο συμπληρωματικής τροφοδοσίας και την αποικία. Οι Μαυρόγυπες επιλέγουν να πετούν σε παρόμοια ύψη πτήσης και κυρίως πετούν σχετικά χαμηλά. Στο 68% των καταγραφών οι Μαυρόγυπες πετούσαν σε ΥΠ μεταξύ 30 και 110 m, δηλαδή εντός της επιφάνειας σάρωσης του δρομέα των τύπων ανεμογεννητριών που χρησιμοποιούνται στην ευρύτερη περιοχή. Οι Μαυρόγυπες πετούν χαμηλά και εκμεταλλεύονται περισσότερο τα ορεογραφικά ρεύματα σε σύγκριση με τα κάθετα ανοδικά, όπως και οι ανεμογεννήτριες, και έτσι κατά τις μετακινήσεις τους αναμένεται να εκτίθενται στους περιστρεφόμενους δρομείς. Ο χάρτης χρήσης χώρου του Μαυρόγυπα θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη στη διαχείριση του είδους γενικότερα και ειδικότερα στη χωροθέτηση αιολικών πάρκων εντός της περιοχής ενδημίας του. Συστήνεται στους διαχειριστές να υιοθετούν τη συντηρητικότερη προσέγγιση βασιζόμενοι στην αρχή της πρόληψης και να μην ενθαρρύνουν επενδυτές να χωροθετούν τις επενδύσεις τους σε κοντινότερη απόσταση από αυτή των 13 χιλιομέτρων από την αποικία. Επιπροσθέτως, και λειτουργώντας πάντα προληπτικά θα έπρεπε οι διαχειριστές να αποθαρρύνουν κάθε επένδυση που σχεδιάζεται εντός του πολυγώνου με ένταση χρήσης 50% και φυσικά σε καμία περίπτωση δεν θα έπρεπε να επιτρέπουν τη χωροθέτηση αιολικών πάρκων εντός του Εθνικού Πάρκου ΔΛΣ. Το ποσοστό 68% για το ύψος πτήσης των γυπών εντός της ζώνης σάρωσης των δρομέων των ανεμογεννητριών αποτελεί ρεαλιστική εκτίμηση και θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την εκτίμηση της θνησιμότητας λόγω πρόσκρουσης στα μοντέλα εκτίμησης κινδύνου πρόσκρουσης.