Χρήση του Μοντέλου SLEUTH για την εκτίμηση της μελλοντικής αστικής εξάπλωσης του δήμου Μυτιλήνης, με την βοήθεια τηλεπισκοπικών δεδομένων

Abstract

Στην παρούσα εργασία, εφαρμόστηκαν τεχνικές τηλεπισκόπησης και χωρικής μοντελοποίησης, για την ανάλυση και μοντελοποίηση της αστικής ανάπτυξης που παρατηρείται στο Δήμο Μυτιλήνης. Αναμφισβήτητα, τα δορυφορικά δεδομένα παρέχουν τη δυνατότητα για χαρτογράφηση και παρακολούθηση των αλλαγών που παρατηρούνται στις χρήσεις γης, λόγο των ανθρωπογενών επεμβάσεων στο φυσικό περιβάλλον. Στα πλαίσια της εργασίας, γίνεται χρήση δορυφορικών εικόνων Landsat, προκειμένου να αποτυπωθεί η αστική εξάπλωση που παρατηρείται στην περιοχή μελέτης για μια 25ετία έπειτα από την ερμηνεία των δορυφορικών εικόνων για τα έτη 1984, 1990, 2001, και 2009. Με βάση τις ταξινομημένες εικόνες δημιουργήθηκαν χάρτες του παρελθόντος που αποτυπώνουν τις αλλαγές στο δομημένο περιβάλλον, οι οποίοι χρησιμοποιήθηκαν για τη βαθμονόμηση ενός χωρικού μοντέλου προβλέψεων, και δημιουργήθηκαν χάρτες της αναμενόμενης μελλοντικής αλλαγής στο πλαίσιο δύο σεναρίων πολιτικής για το έτος 2020. Χρησιμοποιήσαμε το μοντέλο αστικής προσομοίωσης και πρόβλεψης SLEUTH (Slope : κλίση, Landuse : χρήσεις γης, Exclusion :αποκλεισμός, Urban extent : αστική έκταση, Transportation : μεταφορές και Hillshade: σκίαση από τον ήλιο), που είναι ένα μοντέλο Κυψελοειδών Αυτομάτων. Σχεδιάστηκαν δυο σενάρια για την προσομοίωση του χωρικού πρότυπου της αστικής ανάπτυξης κάτω από διαφορετικές συνθήκες. Το πρώτο σενάριο αφορά στην συνεχή επέκταση των αστικών περιοχών, παρόμοια με τις επικρατούσες τάσεις του παρελθόντος, χωρίς κανέναν περιορισμό. Το δεύτερο σενάριο είναι προσανατολισμένο προς την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος κατά το οποίο η αστική ανάπτυξη υπόκειται σε περιορισμούς. Τα αποτελέσματα καταδεικνύουν την χρησιμότητα των τεχνικών μοντελοποίησης στην ανάλυση του χωρικού πρότυπου και του ποσού της αστικής ανάπτυξης, στην περιοχή μελέτης. Η συνδυασμένη προσέγγιση με την χρήση της τηλεπισκόπησης, και μοντελοποίησης αστικών περιοχών, μπορεί να αποδειχθεί ιδιαίτερα χρήσιμη για την καλύτερη κατανόηση, αναπαράσταση και μοντελοποίηση των χωροχρονικών αλλαγών που παρατηρούνται, λόγω της διαδικασίας της αστικοποίησης. Εξάλλου, η δυνατότητα για τη χαρτογράφηση και παρακολούθηση της χωρικής έκτασης του δομημένου περιβάλλοντος, καθώς και των συναφών χρονικών μεταβολών του, παρουσιάζει σημαντικό περιβαλλοντικό, κοινωνικό και οικονομικό ενδιαφέρον. Θεωρούμε ότι η προτεινόμενη προσέγγιση οδηγεί σε μια καλύτερη κατανόηση και εκπροσώπηση των αστικών δυναμικών και συμβάλλει στην ανάπτυξη εναλλακτικών προσεγγίσεων για τον αστικό χωροταξικό σχεδιασμό. Συγκεκριμένα, τα αποτελέσματα της προσομοίωσης στο πλαίσιο των δύο σεναρίων για την αστική ανάπτυξη στον δήμο Μυτιλήνης παρουσιάζει μεγάλες δυνατότητες χρήσης του από τους διαχειριστές της περιοχής.