Διερεύνηση της φωνολογικής επίγνωσης παιδιών της προσχολικής ηλικίας

Abstract

Σκοπός της παρούσας έρευνας είναι να διερευνηθεί κατά πόσον τα παιδιά της προσχολικής ηλικίας έχουν αναπτυγμένη τη φωνολογική επίγνωση της ελληνικής γλώσσας και σε ποιο βαθμό. Ένας άλλος στόχος που επιχειρείται να επιτευχθεί είναι και η διερεύνηση των τρόπων με τους οποίους μπορεί να καλλιεργηθεί στα νήπια η φωνολογική επίγνωση, ώστε να γίνουν στο μέλλον σωστοί και συνειδητοποιημένοι αναγνώστες. Για τη διεξαγωγή της παρούσας έρευνας δημιουργήθηκαν ασκήσεις που λειτούργησαν τόσο διερευνητικά όσο και αξιολογικά και δόθηκαν σε ένα συγκεκριμένο δείγμα παιδιών. Το δείγμα που χρησιμοποιήθηκε ήταν 25 παιδιά προσχολικής ηλικίας. Πιο συγκεκριμένα, τα 11 από αυτά τα παιδιά φοιτούσαν και διέμεναν σε νηπιαγωγείο σε χωριό της Ρόδου, ενώ τα υπόλοιπα 14 φοιτούσαν και διέμεναν σε νηπιαγωγείο στην πόλη της Ρόδου. Η επιλογή αυτή έγινε με σκοπό να διερευνηθεί αν η ανάπτυξη και ο βαθμός της φωνολογικής επίγνωσης εξαρτάται από τις εμπειρίες του περιβάλλοντος, με την ευρεία έννοια, όπου ζουν και φοιτούν τα παιδιά. Οι εκπαιδευτικές δραστηριότητες που δόθηκαν στα νήπια χωρίζονται σε δύο ενότητες που αντιστοιχούν στο επιγλωσσικό και στο μεταγλωσσικό επίπεδο της φωνημικής επίγνωσης. Σε καθένα από αυτά τα επίπεδα περιλαμβάνονται και οι αντίστοιχες κατηγορίες των ασκήσεων. Η κάθε κατηγορία ασκήσεων περιλαμβάνει (εκτός από την κατηγορία που αποβλέπει στην επισήμανση της ομοιοκαταληξίας) ασκήσεις που αποσκοπούν στην εξάσκηση, στην έρευνα της ύπαρξης και στην αξιολόγηση της συλλαβικής και της φωνημικής επίγνωσης. Οι ασκήσεις είναι έτσι δομημένες ώστε αρχικά να διερευνάται η συλλαβική επίγνωση και έπειτα η φωνημική, καθότι, όπως έχει προκύψει από έρευνες, είναι πολύ πιο εύκολη για τα παιδιά και δη για τα νήπια.