Ηθική - δεοντολογία της εκπαιδευτικής έρευνας: συγκριτική μελέτη απόψεων των εκπαιδευτικών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης

Abstract

Οι απόψεις των εκπαιδευτικών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης σχετικά με μείζονα θέματα ηθικής – δεοντολογίας στην εκπαιδευτική έρευνα, θεωρούνται πολύ σημαντικές καθώς η φύση του επαγγέλματος τους είναι πολύ συχνά άμεσα συνυφασμένη με τέτοιου είδους ηθικά διλήμματα ή θέματα σχετικά με τη δεοντολογία. Οι ραγδαίες και ταχύτατες εξελίξεις στην επιστημονική και εκπαιδευτική έρευνα φέρνουν συχνά στην επιφάνεια δεοντολογικά και ηθικά θέματα όπως τα όρια της έρευνας, οι παρεμβάσεις σε ανθρώπινα όντα, η διπλή χρήση ή κατάχρηση των αποτελεσμάτων, η προστασία των προσωπικών δεδομένων, η βιοασφάλεια, η εκμετάλλευση των αναπτυσσόμενων χωρών, κ.ά. Οι δεοντολογικοί κανόνες και η νομοθεσία που διέπουν τα ζητήματα αυτά, όπως επίσης και η θεσμοθέτηση οργανισμών για την επίβλεψή τους, διαφέρουν σημαντικά από χώρα σε χώρα. Διαφοροποιήσεις εντοπίζονται όμως και ανά επιστημονικό τομέα. Για παράδειγμα, ενώ τα ζητήματα ηθικής εξετάζονται εκτενώς στην ιατρική έρευνα τον τελευταίο μισό αιώνα, οι ερευνητές των κοινωνικών και ανθρωπιστικών επιστημών, συχνά, δεν γνωρίζουν καν τα πρότυπα που πρέπει να ακολουθήσουν. Τα τελευταία χρόνια, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναπτύσσει σειρά πρωτοβουλιών για τη ολοκληρωμένη αντιμετώπιση όλων αυτών των ζητημάτων, ιδιαίτερα για τα ερευνητικά έργα που χρηματοδοτούνται από το 7ο Πρόγραμμα Πλαίσιο για την Έρευνα. Η Γενική Διεύθυνση Έρευνας διαθέτει πλέον εξειδικευμένο τμήμα για την αξιολόγηση της ερευνητικής δεοντολογίας και ηθικής που καλύπτει τις προτάσεις όλων των προγραμμάτων. Επιπλέον, εκδίδει οδηγούς και κατευθυντήριες οδηγίες για ερευνητές και αξιολογητές, και διοργανώνει online διαβουλεύσεις και συναντήσεις εργασίας για την ευαισθητοποίηση των Ευρωπαίων ερευνητών. Γίνεται ευδιάκριτο ότι σε κάθε επιστημονικό κλάδο όπου διεξάγονται έρευνες υπάρχουν κανόνες για την ορθή διεξαγωγή τους, που πλαισιώνεται μάλιστα όπως αναφέρθηκε και προηγουμένως από νόμους. Η εκπαίδευση ως επιστημονικός κλάδος που χρησιμοποιεί έρευνες έχει ορισμένους κανόνες για την εύρυθμη λειτουργία των ερευνών της. Η εκπαιδευτική έρευνα είναι ουσιαστικά αυτή καθαυτή η δραστηριότητα της διενέργειας ερευνών στα πλαίσια της εκπαίδευσης και υποχρεούται όπως όλοι οι υπόλοιποι κλάδοι να έχει κανόνες ώστε να μην υπάρχει απόκλιση από το πρέπον που ορίζεται από αυθεντίες στο χώρο της έρευνας.

The views of primary and secondary education on major moral - ethics in educational research, are considered very important as the nature of their profession is very often directly connected with such ethical dilemmas or issues regarding ethics. Rapid change in scientific and educational research often brings out the ethical and moral issues such as the boundaries of research, interventions in human beings, dual use or misuse of results, the protection of personal data, biosecurity, the exploitation of developing countries, etc. The ethical rules and legislation governing these issues, as well as the institutionalization organizations for their supervision differ significantly from country to country. Variations are identified per scientific field. For example, while the ethical issues are discussed extensively in medical research over the past half century, researchers in social sciences and humanities often do not know what standards to follow. In recent years, the European Commission is developing a number of initiatives for the integrated handling of all these issues, particularly for research projects funded by the 7th Framework Program for Research. The General Research now has a specialized department for the assessment of research ethics and ethics that covers recommendations for all programs. It also issues guides and guidelines for researchers and evaluators, and organizes online discussions and workshops to raise awareness of European researchers. It becomes visible that in each scientific field where research is conducted they have rules for their proper conduct, as it is framed as mentioned previously by laws. Education as a discipline that uses research has some rules for the proper operation of their surveys. Educational research is essentially the actual activity of conducting research in education and obligated just as all other sectors do to have rules as to not show deviation from the proper set of masters in research.