Η συμβολή μιας διδακτικής παρέμβασης για την εξάτμιση και την υγροποίηση στην ποιότητα των εξηγήσεων των μαθητών του Γυμνασίου

Abstract

Η ανάπτυξη πρακτικών των Φυσικών Επιστημών στους μαθητές θεωρείται ουσιώδης στόχος της εκπαίδευσης τους στις Φυσικές Επιστήμες. Όμως, είναι ιδιαίτερα περιορισμένη η έρευνα που μελετά τη συμβολή διδακτικών παρεμβάσεων στις πρακτικές των Φυσικών Επιστημών που αναπτύσσουν οι μαθητές. Η παρούσα εργασία αποσκοπεί στη διερεύνηση της συμβολής μιας διδακτικής παρέμβασης για την εξάτμιση και την υγροποίηση στις πρακτικές των Φυσικών Επιστημών των μαθητών του Γυμνασίου που αφορούν στη συγκρότηση εξηγήσεων και στη σχεδίαση και πραγματοποίηση έρευνας. Για τις ανάγκες της έρευνας αναπτύχθηκε εκπαιδευτικό υλικό για τα φαινόμενα της εξάτμισης και της υγροποίησης το οποίο βασίστηκε στην εποικοδομητική προσέγγιση για τη διδασκαλία των Φυσικών Επιστημών με χρήση πρακτικών των Φυσικών Επιστημών. Το εκπαιδευτικό υλικό εφαρμόστηκε σε 19 μαθητές της Β΄ τάξης του Γυμνασίου. Η αξιολόγηση των μαθησιακών αποτελεσμάτων πραγματοποιήθηκε με ερωτηματολόγια που συμπλήρωσαν οι μαθητές πριν και μετά τη διδακτική παρέμβαση. Τα δεδομένα της έρευνας απετέλεσαν οι απαντήσεις των μαθητών στα ερωτηματολόγια. Η ανάλυση των δεδομένων πραγματοποιήθηκε με κλίμακες διαβαθμισμένων κριτηρίων. Από την ανάλυση των δεδομένων προέκυψε ότι είναι εφικτή τόσο η βελτίωση της ποιότητας των εξηγήσεων των μαθητών για τα φαινόμενα της εξάτμισης και της υγροποίησης, όσο και η ανάπτυξη της πρακτικής που σχετίζεται με την σχεδίαση και πραγματοποίηση έρευνας από τους μαθητές, μέσω της διδακτικής παρέμβασης που σχεδιάστηκε και εφαρμόστηκε. Ειδικότερα, οι μαθητές βελτίωσαν σημαντικά τη δομή, το περιεχόμενο και τα γλωσσικά χαρακτηριστικά των συστατικών στοιχείων των εξηγήσεων (ισχυρισμοί, αποδεικτικά στοιχεία, συλλογισμοί) που παρήγαγαν. Τα αποτελέσματα της εργασίας παρέχουν δυνατότητες αξιοποίησής τους τόσο στο πεδίο της έρευνας όσο και στο πεδίο της εκπαιδευτικής πράξης.