Μία αμφιλογία από κοινωνική προοπτική:προφορική και αμειβόμενη φιλοσοφική διδασκαλία στη αρχαία Ελλάδα

Abstract

Η παρούσα εργασία παίρνει ως αφόρμηση την αμφιλογία ανάμεσα σε Σωκράτη και Πρωταγόρα με θέμα το εάν είναι εφικτή η διδασκαλία της αρετής και εντάσσοντάς την σε ένα ευρύτερο κοινωνικό, ιστορικό και φιλοσοφικό πλαίσιο προσπαθεί να σκιαγραφήσει το ζήτημα της προφορικής και αμειβόμενης φιλοσοφικής διδασκαλίας στην αρχαία Ελλάδα και πιο συγκεκριμένα στην Αθήνα του 5ου και 4ου αιώνα π. Χ. Κεντρικοί άξονες της εργασίας είναι τα πρόσωπα, ο Πρωταγόρας και ο Γοργίας που εκπροσωπούν τη σοφιστική και τη ρητορική, ο Σωκράτης και ο Πλάτων που εκπροσωπούν τη φιλοσοφία και τη διαλεκτική, τα οποία εμπλέκονται σε μία ευρύτερη αμφιλογία σχετικά με τη διδασκαλία. Οι συνθήκες διαμόρφωσης της σοφιστικής και της ρητορικής στον ελληνικό χώρο, οι κριτική που τους ασκήθηκε στο κοινωνικό πλαίσιο, η αντίδραση Σωκράτη και Πλάτωνα όπως εκφράστηκε μέσα από τις φιλοσοφικές τους ιδέες και τα έργα του τελευταίου είναι μερικά από τα επιμέρους θέματα που συζητά η εργασία. Σκοπός της εργασίας είναι να αναδείξει πώς συνδέεται αυτή η αμφιλογία και τα πρόσωπα που πήραν μέρος σε αυτήν με το ζήτημα της διδασκαλίας, προφορικής και αμειβόμενης. Στο πρώτο μέρος της εργασίας το ζήτημα εξετάζεται μέσα από τις πηγές, ενώ στο δεύτερο μέρος εξετάζεται μέσα από τη νεότερη σχετική βιβλιογραφία. Στα συμπεράσματα επισημαίνεται ότι οι ιδέες των δύο σοφιστών και των δύο φιλοσόφων για τη διδασκαλία βρίσκονταν σε άμεση και ίσως αμφίδρομη σχέση με τον τρόπο που η κάθε ομάδα επέλεξε να ασχοληθεί με τη διδασκαλία.