Σχεδιασμός συνθετικών μαθησιακών δραστηριοτήτων για τις φυσικές επιστήμες και τα μαθηματικά στο νηπιαγωγείο: καιρός και στατιστική

Abstract

Η ανάγκη δημιουργίας συνδέσεων ανάμεσα στα επιστημονικά πεδία έχει επισημανθεί έντονα τα τελευταία χρόνια από την εκπαιδευτική κοινότητα και έχει ενσωματωθεί στα Προγράμματα Σπουδών με θετικές επιδράσεις. Η διασύνδεση των Μαθηματικών και των Θετικών Επιστημών μέσα από κοινές δραστηριότητες στοχεύει σε βαθύτερα μαθησιακά αποτελέσματα. Στην παρούσα έρευνα, σχεδιάστηκαν και υλοποιήθηκαν συνθετικές μαθησιακές δραστηριότητες Μαθηματικών και Φυσικών Επιστημών σε παιδιά προσχολικής ηλικίας, με σκοπό να καταγραφούν και να αξιολογηθούν τα αποτελέσματα της ένωσης τους. Ως ερευνητικά ερωτήματα τέθηκαν τα ακόλουθα: «Πώς τα παιδιά προσχολικής ηλικίας εργαζόμενα συνεργατικά επεξεργάστηκαν τις διεπιστημονικές δραστηριότητες στατιστικής και καιρού;» και «Πώς οι διεπιστημονικές δραστηριότητες στατιστικής και καιρού ενθάρρυναν τη μάθηση;» Στην έρευνα συμμετείχαν συνολικά 14 μαθητές/τριες του νηπιαγωγείου, ηλικίας από 4 έως 6 χρονών. Ως μεθοδολογική προσέγγιση επιλέχτηκε η μελέτη περίπτωσης και ως εργαλεία συλλογής δεδομένων χρησιμοποιήθηκαν η ημι-δομημένη συνέντευξη και η συμμετοχική παρατήρηση. Αρχικά, λοιπόν, διεξάχθηκαν οι ατομικές συνεντεύξεις, με στόχο την ανάδειξη των γνώσεων των παιδιών και την κατάλληλη προσαρμογή των δραστηριοτήτων σε αυτές. Έπειτα, πραγματοποιήθηκαν οι δραστηριότητες μέσα από ομάδες των δύο ατόμων και καταγράφηκε η μαθησιακή διαδικασία μέσα από την παρατήρηση και την ηχογράφηση. Οι δραστηριότητες συνδύασαν στόχους της στατιστικής και της μελέτης του καιρού μέσα από την ενιαιοποίηση κατά περιεχόμενο. Τα παιδιά ανταποκρίθηκαν επιτυχώς στις δραστηριότητες και επιστράτευσαν ένα πλήθος στρατηγικών μέσα από τις οποίες αφενός, ενίσχυσαν τις γνώσεις τους σχετικά με το θέμα του καιρού και αφετέρου, εξασκήθηκαν στην ανάπτυξη στοχαστικού συλλογισμού. Η συγκρότηση ομάδων λειτούργησε θετικά και ευνόησε κυρίως τα προνήπια. Επιπλέον, οι μαθητές/τριες καλλιέργησαν ποικίλες δεξιότητες, ενεπλάκησαν ενεργά με τα δεδομένα και διαπραγματεύθηκαν νοήματα αναφορικά με το θέμα του καιρού, το οποίο διατρέχει την καθημερινότητα τους.

The need to create connections between the disciplines has been strongly pointed out in recent years by the educational community and has been incorporated into curricula with positive effects. The interconnection of Mathematics and Science through joint activities aims at deeper learning outcomes. In this study, synthetic learning activities of Mathematics and Physics were designed and implemented in preschool children in order to record and evaluate the results of their union. The research questions were the following: "How did preschoolers, working collaboratively, elaborate the interdisciplinary activities of statistics and weather?" and "How did interdisciplinary activities of statistics and weather encourage learning?" In total, 14 students of kindergarten, aged 4 to 6 years old, participated in the research. Case study was chosen as methodological approach and semi-structured interview and participant observation were used as data collection tools. Firstly, individual interviews were conducted with the aim of indicating children's knowledge and adapting it appropriately to the activities. Afterwards, the activities were carried out through teams of two persons and the learning process was recorded through observation and sound recording. The activities combined objectives of statistics and objectives of the study of weather through content specific integration. Children successfully corresponded to the activities and developed a number of strategies through which both reinforced their knowledge on the subject of weather and exercised in the development of stochastic reasoning. The constitution of the teams had positive outcomes and mostly favored preschoolers aged 4 years. In addition, students developed diverse skills, involved actively with the data and negotiated meanings on the theme of weather, which runs through their daily lives.