Πεθαίνοντας σε ξένη γη: μια εθνογραφική προσέγγιση του θανάτου μετακινούμενων ανθρώπων στην πόλη της Μυτιλήνης

Abstract

Στην παρούσα διπλωματική εργασία διερευνάται, μέσω εθνογραφικής προσέγγισης, το θέμα του θανάτου μετακινούμενων ανθρώπων, προσφύγων και μεταναστών, στην πόλη της Μυτιλήνης. Με τη βοήθεια συνεντεύξεων και διάφορων άτυπων συνομιλιών μπαίνοντας στη σφαίρα εργασίας των ανθρώπων που ασχολούνται επαγγελματικά με το ζήτημα του θανάτου, επιδιώκω να εντοπίσω τους τρόπους με τους οποίους οι ίδιοι/ες αντιλαμβάνονται, νοηματοδοτούν το νεκρό σώμα, την ετερότητα, το θάνατο. Με άλλα λόγια, θα προσπαθήσω να μελετήσω τη διαχείριση του νεκρού, «ξένου» σώματος σε ένα «άτυπο» μουσουλμανικό νεκροταφείο μεταναστών και προσφύγων, που υπάρχει μέσα σε ένα χριστιανικό νεκροταφείο σε μια συνοριακή πόλη. Πιο συγκεκριμένα, τον τρόπο που νοηματοδοτούν και διαχειρίζονται το νεκρό μουσουλμανικό σώμα οι άνθρωποι που ασχολούνται με το θέμα του θανάτου στο νεκροταφείο του Αγίου Παντελεήμονα, που βρίσκεται εντός της πόλης της Μυτιλήνης, αλλά και τον τρόπο που «δρα» το ίδιο το «ξένο» νεκρό σώμα σε μια πόλη «ντόπιων» ζωντανών. Εξετάζω λοιπόν, το ελληνικό νομοθετικό πλαίσιο που ρυθμίζει την ταφή των μεταναστών και των προσφύγων αλλά και τον τρόπο που γίνεται αυτό αντιληπτό και εφαρμόσιμο από όσους εμπλέκονται στο ζήτημα αυτό, δηλαδή, από τη μεριά των ενταφιαστών, του ιατροδικαστή, των γραφείων τελετών και των τοπικών αρχών. Συνεπώς, θα χρησιμοποιήσω βιβλιογραφικές αναφορές που θα έχουν σχέση με τη θρησκεία, τη νομοθεσία, το θάνατο, τις τελετουργικές πρακτικές, το χώρο, το σώμα, τη μνήμη, τους μετανάστες, την ετερότητα, αλλά και τη θάλασσα.