Στερεότυπα και ταυτότητες στο έργο του Αριστοφάνη

Abstract

Η παρούσα εργασία έχει θέμα της τα στερεότυπα και τις ταυτότητες στο έργο του Αριστοφάνη. Αρχικά παρουσιάζεται, εν συντομία, η εξέλιξη της αρχαίας ελληνικής κωμωδίας για να καταλήξουμε στο συμπέρασμα ότι ως κοινωνικός και πολιτικός θεσμός συμβαδίζει με τις κοινωνικές και πολιτικές μεταβολές. Ακόμη συμπεραίνουμε ότι τα στερεότυπα και οι ταυτότητες δεν είναι σε κάθε περίοδο στοιχεία που αξιοποιούνται στην κωμωδία. Στη συνέχεια με το σκεπτικό ότι πέραν των φιλολογικών αναλύσεων στη συγκεκριμένη εργασία μάς είναι χρήσιμη και η θεώρηση των κοινωνικών επιστημών για την κοινωνία και για την ανθρώπινη συμπεριφορά, παραθέτουμε συνοπτικά τα επιστημονικά πεδία τους και διασαφηνίζουμε τις βασικές έννοιες που μας απασχολούν, τα στερεότυπα και τις ταυτότητες. Στους Αχαρνείς και τις Θεσμοφοριάζουσες εντοπίζουμε και αναλύουμε τα εθνικά στερεότυπα, ποια είναι και πώς παρουσιάζεται η ταυτότητα των Αθηναίων. Στις ίδιες κωμωδίες καθώς και σε άλλες δύο, τους Ιππείς και τις Εκκλησιάζουσες, εντοπίζουμε σχόλια για γνωστά πρόσωπα της αρχαίας Αθήνας που βασίζονται σε στερεότυπες αντιλήψεις και έχουν σκοπό την άσκηση κριτικής και κοινωνικού ελέγχου. Στις κωμωδίες Αχαρνείς, Ιππείς και Θεσμοφοριάζουσες παρουσιάζουμε τη διαμόρφωση και την καθιέρωση στερεοτύπων για άντρες της πολιτικής και της διανόησης. Τέλος διαπιστώνουμε ότι στις Θεσμοφοριάζουσες και τις Εκκλησιάζουσες απεικονίζεται η ταυτότητα που είχε το γυναικείο φύλο στην κοινωνία της αρχαίας Αθήνας.