Μητρότητα και παιδοκτονία στον Ευριπίδη: συγκριτική μελέτη της Μήδειας και των Βακχών

Abstract

Στην εργασία παρουσιάζουμε, σχολιάζουμε και συγκρίνουμε δύο αιρετικές γυναικείες μορφές οι οποίες προβαίνουν στην πράξη της παιδοκτονίας και πρωταγωνιστούν στην τραγωδία του 5ου αιώνα π.Χ.: την Μήδεια και την Αγαύη του Ευριπίδη. Σε μια πρώτη ενότητα μελετάμε τον βίο των γυναικών στην αρχαία ελληνική κοινωνία και παρουσιάζουμε την κοινωνική και θρησκευτική ζωή της Αθηναίας στην αρχαιότητα. Στο δεύτερο κεφάλαιο εξετάζουμε την αντισυμβατική συμπεριφορά της παιδοκτόνου Μήδειας του Ευριπίδη και μελετάμε το θέμα των ανθρωπίνων σχέσεων και την εικόνα της γυναίκας μέσα από την οπτική των ανδρών: του Ιάσονα, του Κρέοντα, του Αιγέα, αλλά και του Ευριπίδη. Στο τρίτο κεφάλαιο εστιάζουμε στο τραγικό πρόσωπο της Αγαύης, η οποία σε κατάσταση θεϊκής έκστασης και μανίας κατασπαράσσει με άλλες συντρόφισσες τον γιο της και βασιλιά της Θήβας Πενθέα. Γίνεται προσπάθεια να προσεγγίσουμε με κριτικό πνεύμα τον τρόπο με τον οποίο ο Ευριπίδης χειρίζεται και παρουσιάζει την τραγικότητα των δύο κεντρικών ηρωίδων στη Μήδεια και τις Βάκχες. Αναλύουμε τα θέματα της συζυγικής αφοσίωσης, της πίστης και του εκδικητικού πάθους και εκτιμούμε, επίσης, την διαφορετική τραγικότητα στα δύο έργα.

In this essay, we present, compare and comment on two heretic female personalities, both of which commit infanticide and play a leading part in 5th century tragedy: Euripide’s Medea and Agave. In the first chapter we study women’s life in ancient Greek society and we present the social and religious life of the Athenian woman in ancient times. In the second chapter we examine the unconventional behavior of Euripide’s, child murderess, Medea, and we study the issue of human relations and the image of woman from men’s perspective: Jason’s, Creon’s, Aegeus’, and Euripides’ himself. In the third chapter we focus on the tragic character of Agave, who, in a state of divine ecstacy and mania, dismembers her son and king of Thebes, Pentheus. We make an attempt to approach critically the way Euripides handles and presents the tragic personalities of these two main heroines in Medea and The Bacchae. We analyse the issues of marital dedication, faith and vengefulness, as we estimate, the different types of tragicness in these two plays.