Οικονομοτεχνικό πλαίσιο ανάπτυξης πλωτών ανεμογεννητριών σε απομακρυσμένες περιοχές

Abstract

Η παρούσα διατριβή ασχολείται με την αξιολόγηση της καταλληλότητας του υπεράκτιου θαλάσσιου χώρου για τη χωροθέτηση ανεμογεννήτριας με πλωτή δομή έδρασης. Μελέτη περίπτωσης, είναι η αξιολόγηση της καταλληλότητας του υπεράκτιου θαλάσσιου χώρου του Αιγαίου. Στόχος της μελέτης, είναι η διερεύνηση, όλων των παραμέτρων του προβλήματος, η ανάλυση των μεταξύ τους αλληλεπιδράσεων και τελικά η διαμόρφωση ενός άμεσου, ευέλικτου και αξιόπιστου πολυκριτηριακού μεθοδολογικού πλαισίου λήψης απόφασης, το οποίο θα λαμβάνει υπόψη τις αξίες και τις προοπτικές ποικίλων συμμετεχόντων, και θα επιτρέπει τη δημιουργία αφενός βιώσιμων εγκαταστάσεων και αφετέρου αρμονικά ενταγμένων στο φυσικό και ανθρωπογενές περιβάλλον. Η μεθοδολογική προσέγγιση που ακολουθείται στην παρούσα διατριβή, βασίζεται στα μεθοδολογικά εργαλεία που προσφέρει η Γεωπληροφορική, μέσω των Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών (ΓΣΠ). Συνοπτικά, η προτεινόμενη μεθοδολογική προσέγγιση θα μπορούσε να αποδοθεί ως Μεθοδολογία Χωρικής Πολυκριτηριακής Ανάλυσης σε περιβάλλον ΓΣΠ (Spatial Multi-Criteria Analysis in GIS Environment).Αρχικό στάδιο είναι η συλλογή και η οργάνωση των απαραίτητων χωρικών και μη χωρικών δεδομένων. Αρχικά διερευνάται η δυνατότητα χωροθέτησης, βάσει απλών κριτηρίων τα οποία καθορίζονται βάσει της νομοθεσίας. Με την εφαρμογή της Δυαδικής Λογικής προκύπτει ένας δυαδικός (true/false) χάρτης των τοποθεσιών που πληρούν ή δεν πληρούν τα συγκεκριμένα κριτήρια (Χάρτης Αποκλεισμού). Παράλληλα κατασκευάζεται η ιεραρχική δομή (δενδρόγραμμα) του πολυκριτηριακού προβλήματος. Επιλέγεται η ιεραρχική δομή τριών επιπέδων σύμφωνα με την οποία στο πρώτο επίπεδο βρίσκεται ο τελικός στόχος, στο δεύτερο επίπεδο βρίσκονται τα κριτήρια αξιολόγησης, και στο τρίτο επίπεδο οι εναλλακτικές επιλογές. Ένα σύνολο τεχνοοικονομικών, κοινωνικών, περιβαλλοντικών και χωροταξικών κριτηρίων αξιολόγησης, χρησιμοποιούνται για τον προσδιορισμό των βέλτιστων τοποθεσιών, βάση της διεθνούς βιβλιογραφίας. Το επόμενο βήμα σχετίζεται με την ομογενοποίηση και την ποσοτικοποίηση των κριτηρίων αξιολόγησης. Στο στάδιο αυτό, δεδομένα σε ποσοτικές και ποιοτικές κλίμακες ταξινόμησης μετατρέπονται σε μια ενιαία τακτική κλίμακα. Η μέθοδος της σύγκρισης ανά ζεύγη (pairwise comparisons) στο πλαίσιο της Διαδικασίας της Αναλυτικής Ιεράρχησης χρησιμοποιείται για την εκτίμηση των συντελεστών στάθμισης των κριτηρίων αξιολόγησης, προκειμένου να καθοριστεί η επιρροή τους στην αξιολόγηση του χώρου. Κύριο χαρακτηριστικό της μεθόδου αυτής είναι ο μειωμένος βαθμός του υποκειμενικού παράγοντα. Με την εφαρμογή της Σταθμισμένης Χαρτογραφικής Επικάλυψης (Weighted Overlay) υπολογίζεται και αξιολογείται η καταλληλότητα κάθε εναλλακτικής επιλογής σε επίπεδο χωρικής μονάδας αναφοράς (Χάρτης Αξιολόγησης). Σε τελικό στάδιο, ο Χάρτης Καταλληλότητας και κατά συνέπεια ο Συνολικός Δείκτης Καταλληλότητας (Overall Suitability Index/OSI) κάθε εναλλακτικής, προκύπτει από τη διενέργεια αριθμητικής πράξης μεταξύ των προαναφερθέντων ψηφιδωτών χαρτογραφικών αποτελεσμάτων. Το αποτέλεσμα της συγκεκριμένης διαδικασίας ανέδειξε δύο τοποθεσίες ως πλέον βέλτιστες με συνολικό δείκτη καταλληλότητας (Δ.Κ) (7), και είκοσι τοποθεσίες με Δ.Κ. (6) ως εξίσου κατάλληλες, έχοντας εντούτοις περισσότερα μειονεκτήματα αλλά εντός των αποδεκτών επιπέδων. Επόμενο στάδιο 5 είναι η οικονομική αξιολόγηση των τοποθεσιών με τον μεγαλύτερο συνολικό Δ.Κ. Η Καθαρά Παρούσα Αξία (Net Present Value), ο Εσωτερικός Βαθμός απόδοσης του έργου (Internal Rate of Return), η Απλή περίοδος αποπληρωμής (Payback period) και το Ανηγμένο Κόστος Ηλεκτρικής Ενέργειας (Livelised Cost of Energy), υπολογίζονται και διαφοροποιούνται σε κάθε τοποθεσία μέσω των χωρικά εξαρτώμενων μεταβλητών. Αποτέλεσμα της διαδικασίας είναι η κατάταξη των βέλτιστων τοποθεσιών και κατ’ επέκταση η χωρική αποτύπωση και απεικόνιση της οικονομικής πληροφορίας, βάσει Καθαράς Παρούσας Αξίας. Τέλος, εκτελείται Ανάλυση Ευαισθησίας στα σχετικά βάρη των κριτηρίων αξιολόγησης δείχνοντας ότι κάθε κριτήριο ασκεί σημαντική επιρροή στην αξιολόγηση της καταλληλότητας μιας τοποθεσίας. Συνεπώς η επιλογή των κριτηρίων και η στάθμιση τους, αποτελεί ένα ιδιαίτερα σημαντικό στάδιο σε ένα μεθοδολογικό πλαίσιο χωροθέτησης.