Ενσωμάτωση υπολογιστικής σκέψης στο δημοτικό σχολείο: η προοπτική των εκπαιδευτικών διαγωνισμών

Abstract

Η Υπολογιστική Σκέψη και η καλλιέργεια των δεξιοτήτων της, μπορούν να αποτελέσουν το κλειδί για τη διαμόρφωση της σύνθετης και πολυδιάστατης ταυτότητας του σύγχρονου μαθητή. Η είσοδος και ενσωμάτωσή της στην εκπαίδευση αποτελεί ένα ζήτημα με έντονο ερευνητικό ενδιαφέρον, ιδιαίτερα μετά τη δημοσίευση της Wing το 2006. Έκτοτε, πολλές είναι οι επιστημονικές προσεγγίσεις σχετικά με τον ορισμό και τις διαστάσεις της έννοιας. Η Υπολογιστική Σκέψη απασχολεί τον χώρο της υποχρεωτικής εκπαίδευσης, με πολλά προγράμματα σπουδών να αναπροσαρμόζονται και πληθώρα ανεπίσημων πρωτοβουλιών να λειτουργούν υποστηρικτικά προς την ενσωμάτωσή της. Μια από αυτές είναι οι εκπαιδευτικοί διαγωνισμοί, με τον «Bebras Challenge» να έχει κερδίσει το ενδιαφέρον των συμμετεχόντων. Η αξιοποίησή του στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση μπορεί να έχει σημαντικά μαθησιακά οφέλη, ενώ για την αποτελεσματική εφαρμογή και υιοθέτησή του, οι στάσεις, οι αντιλήψεις και η πρόθεση των εκπαιδευτικών απέναντι στη χρήση του είναι κρίσιμες, αφού επηρεάζουν τις διδακτικές τους αποφάσεις. Στην παρούσα εργασία, διενεργήθηκε μικτή έρευνα με σκοπό τη διερεύνηση της εμπειρίας 15 μαθητών Στ’ δημοτικού και 3 εκπαιδευτικών από τη συμμετοχή τους στην εφαρμογή του πρώτου πιλοτικού «Bebras Challenge» στην Ελλάδα, ενώ παράλληλα μελετήθηκαν οι στάσεις και απόψεις των συμμετεχόντων απέναντι στον διαγωνισμό και τα θέματά του, καθώς και απέναντι στην προοπτική αξιοποίησής του ως εκπαιδευτικού εργαλείου. Η έρευνα, παρότι μικρής κλίμακας, ανέδειξε σημαντικά αποτελέσματα για τον τρόπο με τον οποίο ο διαγωνισμός μπορεί να εφαρμοστεί και να αξιοποιηθεί στην πράξη. Η πλούσια, πρωτότυπη και διασκεδαστική εμπειρία συμμετοχής, παράλληλα με την ομαδοσυνεργατική προσέγγιση που επιχειρήθηκε προσέδωσαν προεκτάσεις για τον τρόπο χρήσης του, με πολλά μαθησιακά οφέλη. Οι ιδιαίτερα θετικές στάσεις και απόψεις των συμμετεχόντων ανέδειξαν την αξία του διαγωνισμού και των εφαρμογών που μπορεί να έχει στην ελληνική εκπαιδευτική πραγματικότητα.

Computational Thinking and the subsequent cultivation of the skills entailed, have the potential of being the key to the development of a sophisticated and multi-faceted identity of the modern learner. Its introduction and integration in educational practices constitutes an issue of intense interest in the domain of research, particularly following Wing’s publication in 2006. Since then, there have been multiple approaches pertaining to both the definition and the proportions of the notion in question. Computational Thinking has preoccupied the domain of Formal Education, thus causing the readjustment of a large number of courses as well as the emergence of a plethora of informal initiatives, which act in its defense, encouraging adoption by those occupied in education. One such initiative is thought to be the “Bebras Challenge”, which has become increasingly popular among the participants. Considerable educational benefits are highly likely to ensue should Primary Education capitalize on it. Simultaneously, the attitude, mentality and objectives of the educationalists implementing the Challenge in their teaching are also of vital importance. The current findings were based on a mixed research method study aimed at unveiling the reflections of 15 pupils in the sixth class of a Greek primary school as well as the reflection of 3 teachers who applied the first pilot “Bebras Challenge” ever to have been carried out in Greece, whilst the attitude and opinion of the participants towards the above mentioned competition and the issues involved, as well as towards any prospect of vesting in it as an educational tool were also probed into. The findings of the research, despite the small size of the population, indicated that there is considerable scope in the way this competition can be applied and ameliorated in the classroom. The rich, unique as well as highly entertaining experience of participating in such an endeavour in combination with the co-operative approach adopted produced additional benefits when applied in the field of education. What has emerged from the above-mentioned competition is the exceptionally positive attitudes and viewpoints of the participants, which have revealed the value of the competition in question and the likely impact of its application on the Greek educational system.