Παράκτιες περιοχές Αιγαίου: συνοριακό καθεστώς, πολιτικές και ολοκληρωμένη διαχείριση

Abstract

Η αειφόρος διαχείριση των παράκτιων ζωνών αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες σύγχρονες προκλήσεις στον τομέα των περιβαλλοντικών επιστημών. Η παρούσα μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία αναδεικνύει την φιλοσοφία του πρωτοκόλλου για Ολοκληρωμένη Διαχείριση των Παράκτιων Ζωνών της Μεσογείου και τις υφιστάμενες δυσχέρειες κατά την εφαρμογή του στις παράκτιες περιοχές του Αιγαίου, ένεκα της αμφισβήτησης του συνοριακού καθεστώτος από την Τουρκία. Η ανάπτυξη της διατριβής γίνεται σε τέσσερις βασικές θεματικές ενότητες ως εξής: Στην πρώτη ενότητα (Κεφάλαιο 1) παρουσιάζεται το παράκτιο περιβάλλον του Αιγαίου Πελάγους με περιγραφή των γεωγραφικών χαρακτηριστικών του, των κλιματικών συνθηκών και των ανθρωπογενών δραστηριοτήτων που λαμβάνουν χώρα. Στη δεύτερη ενότητα (Κεφάλαια 2 & 3) αναγράφονται τα κύρια σημεία των διεθνών συνθηκών και των συμβάσεων που διέπουν το συνοριακό καθεστώς του Αιγαίου και καθορίζουν τα κυριαρχικά δικαιώματα των παράκτιων κρατών. Επιπλέον, γίνεται αναφορά στην πολιτική που ασκείται για το συνοριακό καθεστώς στο Αιγαίο από την Τουρκία, την Ελλάδα, τον Οργανισμό Βορειοατλαντικού Συμφώνου, τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Στην τρίτη ενότητα (Κεφάλαιο 4) γίνεται ανασκόπηση των συμβάσεων και των συμφωνιών μέσω των οποίων σταδιακά αναπτύχθηκε η ιδέα θεσμοθέτησης μέτρων για την ολοκληρωμένη διαχείριση των παράκτιων ζωνών της Μεσογείου. Παρουσιάζεται επίσης η φιλοσοφία του συνταχθέντος πρωτοκόλλου, σχετικές νομοθετικές πράξεις της ΕΕ, παραδείγματα διαχειριστικών έργων που έχουν πραγματοποιηθεί στο Αιγαίο καθώς και η υφιστάμενη συνεργασία Ελλάδος- Τουρκίας σε περιβαλλοντικά θέματα. Στην τελευταία ενότητα, αναγράφονται συμπεράσματα και σκέψεις του γράφοντος σχετικά με το κατά πόσο είναι εφικτό να υλοποιηθούν στις παράκτιες περιοχές του Αιγαίου, τα οριζόμενα στο Πρωτόκολλο και τις συναφείς νομοθετικές πράξεις τις ΕΕ, για την Ολοκληρωμένη Διαχείριση των Παράκτιων Ζωνών της Μεσογείου.