Ανθεκτικότητα, διαχείριση άγχους και αυτοαποτελεσματικότητα στα άτομα με αναπηρία

Abstract

Η παρούσα πτυχιακή εργασία επιδιώκει να συνδέσει τις στρατηγικές διαχείρισης του άγχους (ΣΑΑΚ) που χρησιμοποιούν τα άτομα με αναπηρία, τα οποία ασκούν κάποια φυσική ή αθλητική δραστηριότητα, με την ψυχική τους ανθεκτικότητα. Επίσης, επιζητάει να μελετήσει την σχέση μεταξύ της έντασης της φυσικής δραστηριότητας, της επιλογής συγκεκριμένων στρατηγικών αντιμετώπισης του στρες και της αυτοαποτελεσματικότητας των ατόμων με αναπηρία απέναντι στα ερεθίσματα άγχους κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες. Το δείγμα της έρευνας αποτέλεσαν 30 άτομα με αναπηρία που ασκούν κάποια φυσική ή αθλητική δραστηριότητα από την ευρύτερη περιοχή της Αθήνας. Οι συμμετέχοντες συμπλήρωσαν ανώνυμα ερωτηματολόγια, των οποίων οι κλίμακες είχαν αποδεκτούς δείκτες εσωτερικής συνοχής. Τα αποτελέσματα της έρευνας υποδεικνύουν ότι τα άτομα που παρουσιάζουν κάποια μορφή αναπηρίας και συμμετέχουν σε προγράμματα άσκησης παρουσιάζουν υψηλή ανθεκτικότητα. Τα υψηλά ποσοστά ανθεκτικότητας συσχετίστηκαν θετικά με τη θετική προσέγγιση ως στρατηγική αντιμετώπισης αγχογόνων καταστάσεων και αρνητικά με τις στρατηγικές αποφυγή/διαφυγή και ευχολογία/ ονειροπόληση. Επιπλέον, η συμμετοχή σε έντονη άσκηση αρκετές φορές την εβδομάδα δίνει την ώθηση να αποφευχθούν οι στρατηγικές αντιμετώπισης: αποφυγή/ διαφυγή, ευχολογία/ ονειροπόληση και αναζήτηση κοινωνικής υποστήριξης. Ακόμα, η συμμετοχή σε έντονη άσκηση παρουσίασε θετική συσχέτιση με την αποτελεσματικότητα αντιμετώπισης ερεθισμάτων άγχους σε καταστάσεις πίεσης, θυμού, κούρασης και ανησυχίας για μελλοντικές λανθασμένες συνθήκες. Τέλος, η πραγματοποίηση της παρούσας έρευνας καταδεικνύει την ανάγκη δημιουργίας προγραμμάτων παρέμβασης για την καλλιέργεια των θετικών διαστάσεων της ανθεκτικότητας, αλλά και την περαιτέρω μελέτη για τη διαχείριση του άγχους στα άτομα με αναπηρία.