Η συμβολή του εκπαιδευτικού δράματος στην εκμάθηση εναλλακτικών τρόπων έκφρασης αρνητικών συναισθημάτων

Abstract

Το Εκπαιδευτικό Δράμα είναι μια οργανωμένη, καλά δομημένη διαδικασία, που στηρίζεται σε συμβάσεις και τεχνικές της δραματικής τέχνης, με σκοπό την ολόπλευρη προσωπική και κοινωνική ανάπτυξη των συμμετεχόντων/ουσών και την αποτελεσματικότερη αφομοίωση της γνώσης μέσα στο κοινωνικό της πλαίσιο. Πρόκειται για μια μορφή θεατρικής τέχνης με καθαρά παιδαγωγικό χαρακτήρα. Μπορεί να διδαχτεί ως ανεξάρτητο μάθημα τέχνης, όπως επίσης και στα πλαίσια των διάφορων μαθημάτων του προγράμματος σπουδών. Δεν περιορίζεται μόνο στη βιωματική εμπειρία, αλλά προχωρά στη συνειδητοποίηση της εμπειρίας αυτής, και έτσι επιτυγχάνει τη μάθηση. Οι συμμετέχοντες/ουσες δημιουργούν μια ιστορία που εκτυλίσσεται σε ένα φανταστικό κόσμο στον οποίο ο χρόνος, ο τόπος και τα αντικείμενα έχουν συμβολική σημασία, υποδύονται ρόλους και αλληλοαντιδρούν, βιώνουν ατομική και συλλογική εμπειρία, διερευνούν ένα θέμα και διαπραγματεύονται τα νοήματα των εννοιών που σχετίζονται με αυτό, αντιμετωπίζουν διλήμματα ή προβλήματα, αποφασίζουν και τέλος δρουν και αναστοχάζονται τις πράξεις τους. Η διαχείριση των συναισθημάτων αποτελεί μία εξελικτική διαδικασία. Ερευνητές έχουν πραγματοποιήσει και διατυπώσει ποικίλες θεωρητικές ερμηνείες και έρευνες που ερμηνεύουν και αναλύουν τη φύση και την πορεία της συναισθηματικής ανάπτυξης του ατόμου. Όσον αφορά το αρνητικό συναίσθημα του θυμού ορίζεται με βάση τα επιμέρους συστατικά που το συναπαρτίζουν. Αυτά θεωρείται ότι είναι η θυμική, η συμπεριφορική, η γνωστική, η κινητήρια και η νευροφυσιολογική/φυσιολογική του διάσταση. Υπάρχουν τρεις κύριοι τρόποι διαχείρισης του θυμού: η έκφραση, η απώθηση και η χαλάρωση. Η ζήλεια, επίσης, πρόκειται και αυτή για ένα δυσάρεστο συναίσθημα, καθώς διάφορα αρνητικά συναισθήματα εγείρονται σε συνθήκες που την προκαλούν. Αρκετές από τις συμπεριφορές που συνδέονται με την εμφάνιση της ζήλειας, φαίνεται να αποτελούν στρατηγικές αντιμετώπισης του έντονου στρες, που προκαλείται με σκοπό, να επιτευχθεί η συναισθηματική ρύθμιση. Το Εκπαιδευτικό Δράμα ως μία βιωματική μέθοδος διδασκαλίας αναπτύσσει τη συναισθηματική νοημοσύνη των μαθητών/τριών και τούς δίνει τη δυνατότητα να εκφράσουν τον συναισθηματικό τους κόσμο, τις ιδέες τους, τις αντιδράσεις τους σε γεγονότα και να μάθουν να τις αξιολογούν. Με την παρούσα εργασία επιχειρείται η διερεύνηση της συμβολής του Εκπαιδευτικού Δράματος στην εκμάθηση εναλλακτικών τρόπων έκφρασης των αρνητικών συναισθημάτων του θυμού και της ζήλειας από τα παιδιά. Όπως προέκυψε από τα αποτελέσματα της έρευνας, το Εκπαιδευτικό Δράμα βοήθησε τους/τις μαθητές/τριες να εξελίξουν τις γνώσεις και τις ικανότητές τους στη διαχείριση των παραπάνω συναισθημάτων.