Μυκηναϊκές μετακινήσεις στη Μεσόγειο κατά την Ύστερη Εποχή του Χαλκού

Abstract

Η δραστηριότητα των Μυκηναίων στη Μεσόγειο μεταξύ 17ου και 11ου αι. π.Χ. υπήρξε ισχυρή και καταλυτική για το δυτικό πολιτισμό. Αιώνες πριν από την έναρξη του ελληνικού αποικισμού, οι Μυκηναίοι ακολουθώντας τις διαδρομές που εγκαθίδρυσαν πριν από αυτούς οι Μινωίτες, ταξίδεψαν σε όλες τις περιοχές της Μεσογείου και ανέπτυξαν πολυδιάστατες σχέσεις με τους λαούς που κατοικούσαν σε αυτή. Οι Μινωίτες ήταν ο πρώτος πολιτισμός της Εποχής του Χαλκού που ταξίδεψε εκτεταμένα και συστηματικά στη Μεσόγειο, εγκαθιδρύοντας θέσεις σε μακρινούς προορισμούς. Στη Μεσόγειο της Ύστερης Εποχής του Χαλκού κυριαρχούσαν εκτενή οργανωμένα δίκτυα ανάμεσα σε ανακτορικά και αστικά κέντρα με τα επίνεια τους, όπου διαχειρίζονταν πόρους από πλουτοπαραγωγικές πηγές και ανθρώπινο δυναμικό. Το οικονομικό σύστημα στην ολότητα του βασίζονταν σε εδραιωμένες πολιτικές επαφές και συστηματικές εμπορικές συναλλαγές. Συνακόλουθο αποτέλεσμα υπήρξε η ευρύτερη ανταλλαγή ιδεών που επέφερε έντονες πολιτισμικές αλληλοεπιδράσεις. Από το οργανωμένο δίκτυο μετακινήσεων της δυτικής Μεσογείου, οι Μυκηναίοι συναντήθηκαν με τους πρωτόγονους λαούς του δυτικού κόσμου, φέρνοντας τους σε επαφή με τον ανεπτυγμένο αιγαιακό κόσμο. Τους επόμενους αιώνες θα συνεχιστούν οι επαφές του Αιγαίου με διάφορες περιοχές, καθώς με πρόδρομους τους Αχαιούς του Ομήρου, θα έχουν διαμορφωθεί οι κατάλληλες συνθήκες για τη διασπορά των Ελλήνων σε ολόκληρη τη Μεσόγειο.

There is evidence of the Mycenaean presence in various regions of the Mediterranean during the Late Bronze Age, especially from the 17th to the 11th century BC. The Mycenaeans travelled throughout the Mediterranean many centuries before the beginning of the Greek colonization and they developed important relationships with diverse cultures and regions in the Mediterranean basin. However, the long-distance mobility in the Mediterranean began with Minoan Crete, especially during the Middle Minoan era which preceded the emergence of the Mycenaean palatial system. The Minoans were the first Bronze Age civilization that explored the Mediterranean and founded permanent settlements outside Crete. During the late Bronze Age contacts flourished among the palatial settlements and harbor towns in the Mediterranean. As a result, the diversity of contacts between different nations led to the exchange of ideas and cultural exchange. Through the active network of mobility in the western Mediterranean the Mycenaeans got in touch with the indigenous peoples of the west and offered them an indirect access to the prosperous eastern Mediterranean world. The heroes of Homer, the Mycenaeans, seem to have created the conditions for the widespread expansion of the Greeks of the polis-kratos.