Η ζωοφόρος του βωμού του Διός στην Πέργαμο και η επίδραση της θεατρικής νοοτροπίας στη γλυπτική των ελληνιστικών χρόνων

Abstract

Η παρούσα εργασία έχει σκοπό να αποτελέσει ένα βοηθητικό αντικείμενο για τη μελέτη του τρόπου στον οποίο επιδρά η "θεατρική νοοτροπία" στη γλυπτική κατά τη διάρκεια των ελληνιστικών χρόνων. Ως παράδειγμα αναπτύσσεται η ζωοφόρος του βωμού του Διός στην Πέργαμο, η οποία αναπαριστά τη Γιγαντομαχία, ένα από τα πιο σπάνια πρωτότυπα της εποχής και μια εκπληκτική δημιουργία της γλυπτικής τέχνης της πόλης. Κυρίαρχα χαρακτηριστικά είναι η έντονη θεατρικότητα και η υπερβολική δραματικότητα, και για αυτό το μνημείο έχει χαρακτηριστεί ως «μπαρόκ». Μέσω της ζωοφόρου εκθειάζεται το μεγαλείο και προβάλλεται η δόξα των ελληνιστικών βασιλέων της δυναστείας των Ατταλιδών. Το βασίλειο της Περγάμου στους ελληνιστικούς χρόνους αποτελούσε ένα από τα πιο πλούσια κράτη. Πραγματοποιήθηκε το όραμα των βασιλέων της δυναστείας των Ατταλιδών, αναδεικνύοντας το γόητρο και τις φιλοδοξίες τους. Η πόλη αναπτυσσόταν διαρκώς, ώσπου αναδείχθηκε σε πολιτιστικό και πνευματικό κέντρο της εποχής. Η ίδια η πόλη ήταν ένα επίτευγμα της αρχιτεκτονικής τέχνης. Σπουδαίοι καλλιτέχνες, όπως αρχιτέκτονες και γλύπτες ένωσαν τις τέχνες τους, προσφέροντας στην Πέργαμο μεγαλοπρέπεια και ακτινοβολία που προκαλούσε εντύπωση και έθεσαν αισθητικά θεμέλια που θα διαρκούσαν χιλιάδες χρόνια. Βασικός σκοπός της τέχνης της ελληνιστικής περιόδου ήταν ο θαυμασμός και η εξωτερίκευση των συναισθημάτων του ανθρώπου. Η τέχνη της Περγάμου αποτέλεσε την προσφορά ενός νέου και σπουδαίου τρόπου έκφρασης στον τομέα της γλυπτικής. Η αρχιτεκτονική έδωσε έμφαση στον χαρακτήρα του γλυπτού διακόσμου. Η περγαμηνή τεχνοτροπία ήταν άξια λόγου και είχε μεγάλη σημασία για την εξέλιξη της τέχνης. Η επίδραση που άσκησε στην μετέπειτα Ελληνική τέχνη είχε τεράστια σπουδαιότητα. Ο απόηχος της Γιγαντομαχίας της Περγάμου έχει περάσει στα επόμενα χρόνια, μέσα από ένα πλήθος εικόνων.