Η καταλυτική δύναμη του ερωτικού πάθους στην αρχαία ελληνική τραγωδία: μια έρευνα στηριγμένη στις τραγωδίες: Αντιγόνη και Τραχίνιαι του Σοφοκλή και Μήδεια, Ιππόλυτος, Άλκηστη, Ανδρομάχη του Ευριπίδη

Abstract

Στην παρούσα διπλωματική εργασία ερευνάται το ερωτικό πάθος ως στοιχείο που διαμορφώνει με καταλυτική δύναμη την εξέλιξη της μυθικής πλοκής της αρχαίας ελληνικής τραγωδίας. Αρχικά επισημαίνεται η περιορισμένη έκταση με την οποία εμφανίζεται το ερωτικό στοιχείο στην υπόθεση των αρχαίων ελληνικών τραγωδιών καθώς και η πλήρης απουσία του στο έργο του Αισχύλου. Γίνεται επίσης αναφορά στο χαρακτήρα και στα ήθη της αρχαίας αθηναϊκής κοινωνίας, μέσα στην οποία οι τραγικοί ποιητές καλούνταν να επεξεργαστούν τους μύθους των τραγωδιών, εξυπηρετώντας υψηλούς παιδευτικούς στόχους. Ακολουθεί η μελέτη έξι τραγωδιών, στις οποίες το στοιχείο του έρωτα αποτελεί κινητήριο δύναμη στη διαμόρφωση των γεγονότων. Προηγούνται οι τραγωδίες Αντιγόνη και Τραχίνιαι του Σοφοκλή, χάρη στον οποίο το στοιχείο του έρωτα πρωτοεμφανίζεται στη σκηνή και καθορίζει την εξέλιξη της υπόθεσης. Ακολουθούν τέσσερις τραγωδίες του Ευριπίδη: Άλκηστη, Μήδεια, Ιππόλυτος και Ανδρομάχη. Η εξέταση των τραγωδιών αυτών αποκαλύπτει τις καινοτομίες του Ευριπίδη κατά την περιγραφή του ερωτικού πάθους και τη βαθιά γνώση του για τον εσωτερικό ψυχισμό του ανθρώπου. Η μελέτη κλείνει με τη σύγκριση του τρόπου με τον οποίο αποτυπώνεται το θέμα του έρωτα στο έργο των δύο τραγικών και με την εξαγωγή των σχετικών συμπερασμάτων.

This thesis dissertation examines the erotic passion as an element which contributes in a catalytic way to the development of ancient Greek tragedy’s mythic plot. The first part refers to the limited extent of the erotic theme’s presence within the plot of the ancient Greek tragedies and to its total absence in the dramas of Aeschylus, as well. Moreover, it describes briefly the character and the ethics of the ancient Athenian society, in which the tragic poets had to elaborate the myths of their tragedies, serving high educational purposes. In the following section six tragedies are analysed, in which the erotic love is a determining factor in the development of the storyline. At first, this section examines the Antigone and Trachiniae of Sophocles, who was the first poet that brought the erotic love to the stage and gave it an important role within the mythic plot. This part continues with four tragedies of Euripides: Alcestis, Medea, Hippolytus and Andromache. The study of these dramas reveals the Euripides’ innovations in the description of the erotic passion and his deep awareness of the human psychology. Finally, this dissertation compares the presentation of the erotic theme by each poet, coming to relevant conclusions.