H μετασχηματιστική ηγεσία ως μέσο βελτίωσης των παρεχόμενων υπηρεσιών στους δημοτικούς παιδικούς σταθμούς Παλαιού Φαλήρου και η συνεργασία με την τοπική αυτοδιοίκηση: η περίπτωση του δήμου Παλαιού Φαλήρου

Abstract

Η αναδιάρθρωση και η εξέλιξη του χώρου της εκπαίδευσης μέσω της βελτίωσης των παρεχόμενων υπηρεσιών σε όλες τις εκπαιδευτικές βαθμίδες αποτελεί ένα καίριο ζήτημα το οποίο χαρακτηρίζεται από την ολοένα αυξανόμενη τάση της διεπιστημονικής του προσέγγισης, μέσω, δηλαδή, της εξέτασης της αλληλεπίδρασης και επιρροής διαφορετικών επιστημονικών κλάδων στην προώθηση (και επίτευξη) της αποτελεσματικής δράσης όλων των οργανωμένων εκπαιδευτικών δομών. Στο πλαίσιο αυτό, επιχειρείται, στην παρούσα έρευνα, η διασύνδεση και η εφαρμογή των αρχών του μάνατζμεντ και συγκεκριμένα, της έννοιας και των συνιστωσών της ηγεσίας στην εκπαίδευση, όπως περαιτέρω εξειδικεύεται στην προσχολική αγωγή. Σχηματίζοντας τον πυρήνα της παρούσας μελέτης, το ενδιαφέρον επικεντρώνεται στη μετασχηματιστική ηγεσία και στον ρόλο τον οποίο μπορεί να επιτελέσει ως μέσο εκσυγχρονισμού και βελτίωσης της λειτουργίας των παιδικών δημοτικών σταθμών μέσω τόσο της θεωρητικής ανάλυσης του ζητήματος όσο και της εξέτασης της πρακτικής εφαρμογής των αποτελεσμάτων της σχετικής έρευνας. Δεδομένης, περαιτέρω, της πολυπλοκότητας των (εσωτερικών) σχέσεων που αναπτύσσονται σε αυτό το εργασιακό περιβάλλον αλλά και της εξάρτησης του ευαίσθητου αυτού τομέα από την τοπική αυτοδιοίκηση, παρουσιάζεται το παράδειγμα των δημοτικών παιδικών σταθμών του Παλαιού Φαλήρου, και συγκεκριμένα του τρόπου λειτουργίας και των θεμελιωδών της αρχών όπως επιλέχθηκαν από την ηγεσία, διερευνώντας, παράλληλα, τις θέσεις των στελεχών ως προς την εφαρμογή του μοντέλου της μετασχηματιστικής ηγεσίας. Ως προς το θεωρητικό πλαίσιο της παρούσας μελέτης, ο παράγοντας της ανθρώπινης συμπεριφοράς στο εργασιακό περιβάλλον και ειδικότερα, της ανάπτυξης των επί μέρους επικοινωνιακών δεξιοτήτων και της σημασίας της επικοινωνίας (υπό ευρεία έννοια) αλλά και της συνεργασίας, αποτελεί τον κύριο άξονα γύρω από τον οποίον συγκροτείται και αναλύεται στη συνέχεια η έννοια και η διαδικασία της διαπραγμάτευσης και της αποτελεσματικής διαχείρισης κρίσεων. Έτσι, καταδεικνύεται ο ρόλος του ηγέτη και της κατάλληλης ηγετικής συμπεριφοράς, εξετάζεται η διασύνδεση της ηγεσίας με το (επιτυχημένο) μάνατζμεντ μιας οργανωμένης δομής, ενώ δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στο μοντέλο της μετασχηματιστικής ηγεσίας. Έχοντας θέσει το θεωρητικό υπόβαθρο της παρούσας έρευνας σε όλες τις καίριες διαστάσεις του, παρουσιάζεται, στη συνέχεια, η έρευνα που διεξήχθη, εκθέτοντας τη μεθοδολογική προσέγγιση που υιοθετήθηκε καθώς και τα επί μέρους εργαλεία της. Τα αποτελέσματα δε της έρευνας αυτής αποτελούν αντικείμενο ερμηνείας και σχολιασμού με σκοπό τόσο την εξαγωγή συμπερασμάτων όσο και τη διαμόρφωση προτάσεων για μελλοντική έρευνα. Πράγματι, σκοπός της παρούσας έρευνας είναι η συμβολή της στο σχετικό επιστημονικό πεδίο μέσω της παρουσίασης του τρόπου λειτουργίας της εκπαιδευτικής δομής που επιλέχθηκε από την οπτική του έμψυχου δυναμικού της. Από τη μελέτη των σχετικών ευρημάτων διαπιστώνεται ότι παρά την έλλειψη εξοικείωσης με το μοντέλο ηγεσίας όπως παρατέθηκε, οι βασικές του αρχές και συνιστώσες αποτυπώνονται έμμεσα στην πραγματικότητα και τη λειτουργικότητα του παιδικού σταθμού όπως τη βιώνουν οι εργαζόμενοι όλων των ιεραρχικών βαθμίδων. Έτσι, καταδεικνύονται σε όλες τους τις διαστάσεις οι δυναμικές αλλά και τα προσκόμματα που μπορούν να δημιουργηθούν –και κυρίως, ο αποτελεσματικός τρόπος διαχείρισης και αντιμετώπισής τους αντίστοιχα- στον δρόμο προς ένα επιτυχημένο μοντέλο δράσης και διακυβέρνησης.