Η σχέση μεταξύ των εγχώριων επενδύσεων και της παγκοσμιοποίησης της παραγωγής στην εποχή της χρηματιστικοποίησης: οι μη-χρηματοοικονομικές κεφαλαιουχικές εταιρείες των ΗΠΑ κατά την περίοδο 2000-2017

Abstract

Η χρηματιστικοποίηση, ως έννοια περιγράφει τη σχετική μετατόπιση των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων από τον πραγματικό στον χρηματοπιστωτικό τομέα. Εμφανίστηκε κατά τη δεκαετία του 1980 και συνέβαλε στην επέκταση του χρηματοπιστωτικού τομέα. Η ανεξέλεγκτη μεγέθυνση των επιχειρησιακών ομίλων (conglomerates), η είσοδος νέων ανταγωνιστών, κυρίως της Ιαπωνίας αλλά και οι δύο πετρελαϊκές κρίσεις που εμφανίστηκαν τη δεκαετία του 1970, αποτέλεσαν τους κύριους λόγους εμφάνισης της χρηματιστικοποίησης (financialisation).Το φαινόμενο αυτό έχει σημαντικές συνέπειες τόσο μακροοικονομικές όσο και μικροοικονομικές. Ειδικότερα, στον τομέα των μη-χρηματοπιστωτικών επιχειρήσεων έχει παρατηρηθεί μια μεταστροφή προς τη στρατηγική της “συρρίκνωσης και διανομής των κερδών”, με κύριο στόχο τη “μεγιστοποίηση της αξίας των μετόχων”. Η αλλαγή στη δομή της εταιρικής διακυβέρνησης , ωστόσο συνδέθηκε με αλλαγές στην επενδυτική συμπεριφορά των μη χρηματοπιστωτικών επιχειρήσεων. Την ίδια περίοδο σημειώθηκε μείωση των επενδυτικών δαπανών και παράλληλα αύξηση των κερδών, το οποίο αναφέρεται στη βιβλιογραφία ως το παράδοξο των επενδύσεων-κερδών. Στην παρούσα εργασία εστιάζουμε αν η παγκοσμιοποίηση της παραγωγής μέσω του offshoring (αύξηση των ξένων άμεσων επενδύσεων αλλά και της ανάθεσης εργασιών σε τρίτους) αποτελεί επίσης καθοριστικό παράγοντα για τη μείωση των εγχώριων επενδύσεων στις ΗΠΑ κι επομένως για την ερμηνεία του παραδόξου επενδύσεων-κερδών. Η μελέτη είναι βασισμένη στις μη χρηματοοικονομικές κεφαλαιουχικές εταιρείες (Non-Financial Corporations) των ΗΠΑ κατά την περίοδο 2000-2017. Η εμπειρική διερεύνηση βασίζεται στις οικονομετρικές μεθόδους των panel data. Οι εγχώριες επενδύσεις (domestic investment) στις ΗΠΑ, όπως προκύπτει από την επειρική διερεύνηση, επηρεάζονται από τις ξένες κεφαλαιακές δαπάνες (foreign capital expenditures). Το γεγονός αυτό επιβεβαιώνεοι ότι οι μη- χρηματοπιστωτικές εταιρείες (Non- Financial Corporations) εστιάζουν σε ξένες επενδύσεις, με στόχο τη μείωση του κόστους, με αποτέλεσμα τη μείωση των εγχώριων επενδύσεων (domestic investment). Tέλος, η επίδραση της χρηματιστικοποίησης παρουσιάζει διαφορετικά αποτελέσματα στις παλινδρομήσεις και δεν εμφανίζει κάποια σημαντική συσχέτιση (correlation). Η σχέση μεταξύ εγχώριων επενδύσεων και χρηματιστικοποίησης χρειάζεται περαιτέρω διερεύνηση για να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα.