Απόψεις μικρών-ελληνικών κοινωνιών σχετικά με σύγχρονα περιβαλλοντικά ζητήματα: η περίπτωση της Σκύρου

Abstract

Η αυξανόμενη πολυπλοκότητα και η παγκοσμιοποίηση των σύγχρονων περιβαλλοντικών ζητημάτων, καθιστά επιτακτικά αναγκαία την ενεργό συμμετοχή των πολιτών σε τοπικό, εθνικό και παγκόσμιο επίπεδο. Η περιβαλλοντική εκπαίδευση διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση αντιλήψεων, στην ανάπτυξη στάσεων και την ενθάρρυνση συμπεριφορών φιλικών προς το περιβάλλον, ευαισθητοποιώντας τους πολίτες γύρω από τα περιβαλλοντικά ζητήματα και κινητοποιώντας τους να αναλάβουν ενεργό δράση για την επίλυσή τους. Η παρούσα έρευνα διεξήχθη το καλοκαίρι του 2018 στη νησί της Σκύρου, όπου υλοποιείται από το 2015 το «Πρόγραμμα Σκύρος», με τη χρήση ενός δομημένου ερωτηματολογίου. Σκοπός της έρευνας ήταν η αποτύπωση των αντιλήψεων των κατοίκων του νησιού για τα κυριότερα περιβαλλοντικά ζητήματα σε τοπικό, εθνικό και παγκόσμιο επίπεδο. Παράλληλα, έγινε αξιολόγηση της συμμετοχής τους σε δράσεις που βελτιώνουν ή προστατεύουν το φυσικό περιβάλλον του νησιού, αλλά και της πρόθεσής τους για αλλαγή συμπεριφοράς και ανάληψη ενεργού δράσης. Τέλος, μέσω της έρευνας αυτής αποτυπώθηκαν οι αντιλήψεις των κατοίκων σχετικά με την περιβαλλοντική εκπαίδευση και την πρόθεσή τους να παρακολουθήσουν εκπαιδευτικά προγράμματα για διάφορα περιβαλλοντικά ζητήματα. Τα αποτελέσματα της έρευνας κατέδειξαν ότι η συντριπτική πλειοψηφία των κατοίκων εμφανίζει αυξημένη ανησυχία για το περιβάλλον, τόσο σε τοπικό όσο και σε εθνικό και παγκόσμιο επίπεδο, με το ζήτημα της διαχείρισης των στερεών αποβλήτων να παρουσιάζεται ως το πλέον σημαντικό περιβαλλοντικό ζήτημα σε τοπικό επίπεδο. Παρά το γεγονός ότι οι Σκυριανοί εκδήλωσαν μεγάλη προθυμία για να συμβάλουν ενεργά στην προστασία του περιβάλλοντος και να συμμετάσχουν σε δράσεις που βελτιώνουν ή προστατεύουν το φυσικό περιβάλλον του νησιού, μόνο οι μισοί από αυτούς έχουν συμμετέχει στην πράξη. Παράλληλα, εμφάνισαν την πεποίθηση ότι χρειάζονται περισσότερη εκπαίδευση σε θέματα περιβάλλοντος και εκδήλωσαν ιδιαίτερη προθυμία στην παρακολούθηση περιβαλλοντικών προγραμμάτων.