Το νέο ελληνικό δημόσιο λογιστικό πλαίσιο (ΠΔ 54/2018) στην διαδικασία λήψης αποφάσεων σε μονάδες και οργανισμούς του δημόσιου τομέα

Abstract

Τον Ιούνιο του 2019 στο ΦΕΚ 103 Α΄-13/06/2018 δημοσιεύθηκε το Προεδρικό Διάταγμα 54/2018. Το συγκεκριμένο νομοθέτημα αφορά την εφαρμογή του νέου λογιστικού κανονιστικού πλαισίου στο δημόσιο τομέα, τους φορείς γενικής κυβέρνησης και τα ΝΠΔΔ. Με την «αναγκαστική» εφαρμογή των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων Δημόσιου Τομέα (International Public Sector Accounting Standards - IPSAS) εκτιμάται ότι θα γίνει ένα μεγάλο και σημαντικό βήμα - σε τεχνικό επίπεδο - για τον εκσυγχρονισμό της δημόσιας διοίκησης και του κράτους. Οι στόχοι της εφαρμογής του νέου πλαισίου, εκτός των αυτονόητων, όπως καλύτερος έλεγχος για την μέγιστη αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας και την μεγαλύτερη αξιοπιστία των πληροφοριών από τις οικονομικές καταστάσεις του κράτους και των φορέων του, έχουν να κάνουν με την αλλαγή νοοτροπίας σχετικά με την εφαρμογή καθημερινών διαδικασιών και αποφάσεων που πολλές φορές επιτρέπουν είτε εκούσιες είτε ακούσιες αστοχίες και πράξεις κακοδιαχείρισης τόσο σε συλλογικό αλλά και ατομικό επίπεδο από τους εργαζόμενους και τα στελέχη του Δημοσίου τομέα, ανεξαρτήτως αν αφορά χαμηλά ή υψηλότερα κλιμάκια. Η στροφή του ενδιαφέροντος προς τη λογιστική του δημόσιου τομέα ή Λογιστικά Πρότυπα Δημόσιου Τομέα (για λόγους συντομίας στην παρούσα διπλωματική εργασία θα ονομάζονται ΛΠΔΤ) αποτελεί μια σχετικά πρόσφατη τάση στην Ελλάδα. Η παροχή λογιστικής πληροφόρησης από τους Φορείς του Δημοσίου αφορά ένα εκτενές σύνολο ενδιαφερομένων όπως Φορολογούμενοι, Διοικήσεις Οργανισμών, Νομοθετική, Εκτελεστική και Δικαστική Εξουσία, Διοικήσεις Φορέων Γενικής Κυβέρνησης, Ανεξάρτητες Αρχές, Χρηματοπιστωτικό Σύστημα και τέλος Διεθνείς Οργανισμούς με τους οποίους η Ελλάδα έχει σχέσεις αλληλεπίδρασης και αλληλεξάρτησης. Έχοντας τα παραπάνω υπόψη, η διπλωματική αυτή εντάσσεται στην «υποενότητα» της Διοίκησης Εκπαιδευτικών Οργανισμών και μελετά την εφαρμογή του Δημόσιου Λογιστικού Συστήματος στα ΑΕΙ. Το ερευνητικό ερώτημα που εξετάζεται είναι πώς συσχετίζεται η καθολική εφαρμογή ενός νέου και σύγχρονου διπλογραφικού λογιστικού συστήματος (όπως τα νέα ΛΠΔΤ) με την δημιουργία αξίας η οποία μεταφράζεται σε ποιότητα εκπαίδευσης στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα. Για την καλύτερη κατανόηση του συσχετισμού ποιοτική εκπαίδευση και λογιστικό σύστημα, χρειάζεται να ληφθεί υπόψη ότι, με βάση την Οικονομική Επιστήμη, το δεύτερο αποτελεί ένα από τα βασικότερα εργαλεία του Management όσον αφορά την πληροφόρηση. Η μεθοδολογία που ακολουθήθηκε για τις ανάγκες διερεύνησης του παραπάνω ερωτήματος είναι η ποσοτική αλλά και η ποιοτική έρευνα. Η ποσοτική έρευνα έγινε με τη χρήση δομημένου ερωτηματολογίου το οποίο απευθύνθηκε σε διοικητικούς υπαλλήλους Πανεπιστημίων. Η ποιοτική έρευνα αφορά συνεντεύξεις με ανώτερα και ανώτατα διοικητικά στελέχη Πανεπιστημίων. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της ποσοτικής έρευνας, η διοίκηση και ο έλεγχος χρειάζονται ένα αξιόπιστο διπλογραφικό σύστημα, αφού αυτό συμβάλλει στην ανάπτυξη των επιχειρησιακών σχεδίων των διοικήσεων των Πανεπιστημίων. Η ποιοτική έρευνα έδειξε ότι υπάρχουν διάφορα προβλήματα στην εφαρμογή του νέου συστήματος, ωστόσο θεωρείται ότι οι δυνατότητες του νέου Δημόσιου Λογιστικού, όπως αυτό περιγράφεται στο ΠΔ54/2018, όπως η καλύτερη κοστολόγηση και παρακολούθηση των στόχων, θα συμβάλλουν τελικά στην αναμόρφωση των ΑΕΙ και την αποτελεσματική επίτευξη των στόχων τους, ώστε να παραμείνουν ανταγωνιστικά.