Ευρώπη και νησιωτικότητα: η περίπτωση της Ελλάδας

Abstract

Η νησιωτικότητα είναι ένα εγγενές φαινόμενο που έχει κληρονομηθεί στους κατοίκους των μικρών νησιών, όπου είναι και πιο έντονη. Η Ευρωπαϊκή Ένωση είχε διαισθανθεί το πρόβλημα και ήδη από την ίδρυση της ενέσκηψε σε αυτό με τις ευρωπαϊκές συνθήκες που συνέτασσε. Η ανάπτυξη έλκεται από τις μεγαλύτερες αγορές και τείνει να εμφανίζεται και να συσσωρεύεται σε αυτές ενώ αντίθετα οι απομακρυσμένες περιοχές ερημώνουν και οπισθοδρομούν. Στην νησιωτική Ελλάδα η νησιωτικότητα είναι εμφανής σε τρεις μεγάλες περιφέρειες της και τα προβλήματα που αυτές αναδεικνύουν παρομοιάζουν μεταξύ τους ενώ έχουν κοινή αφετηρία την νησιωτικότητα. Η Ευρώπη διατίθεται και νομοθετεί υπέρ των μειονεκτικών περιοχών ενώ ταυτόχρονα προτρέπει και προς την ενίσχυση τους. Στην Ελλάδα δεν ακολουθείται η ίδια λογική με την ίδια θέρμη καθώς η βαρύτητα δίνεται, δια της εγκαταλείψεως των μειονεκτικών, στις κεντρικές και πολυπληθέστερες περιοχές. Η μοναδική ουσιαστική ρύθμιση με τους μειωμένους συντελεστές ΦΠΑ καταργήθηκε εξομοιώνοντας τα νησιά με την ηπειρωτική χώρα αντιτιθέμενη στην ελάχιστη συνταγματική πρόβλεψη που υπήρξε. Η βελτίωση της ζωής των νησιωτών είναι αφενός πολιτική απόφαση και ταυτόχρονα Ευρωπαϊκή πρόκληση.