Το φαινόμενο της δεύτερης κατοικίας στο πλαίσιο μελέτης του τουρισμού: διερεύνηση επιδράσεων στην τοπική βιωσιμότητα στο νησιωτικό χώρο: η περίπτωση της Άνδρου

Abstract

Η διατριβή πραγματεύεται τη τοποθέτηση του φαινομένου της δεύτερης κατοικίας (στο εξής ΔΚ) στο πλαίσιο μελέτης του τουρισμού, διερευνώντας τις επιδράσεις του φαινομένου στις περιοχές υποδοχής στο νησιωτικό χώρο.

Στα πλαίσια της διατριβής διατυπώνεται θεωρητικό υπόδειγμα λειτουργίας του φαινομένου σε επίπεδο προορισμού, το οποίο δομείται μέσα από τη μακρόχρονη παρατήρηση του φαινομένου από τη γράφουσα στη περιοχή της Άνδρου Μέσα από μια πλουραλιστική μεθοδολογική προσέγγιση, μελετάται η περίπτωση της Άνδρου, μέσα από 3 διακριτές έρευνες καταγραφή της νόμιμης κατασκευαστικής δραστηριότητας ΔΚ στο Πολεοδομικό Γραφείο Άνδρου, έρευνα μέσω ερωτηματολογίου σε δείγμα ιδιοκτητών ΔΚ έρευνα μέσω ερωτηματολογίου στον πληθυσμό των επαγγελματιών που λειτουργούν στις κεντρικές αγορές των 4 αστικών κέντρων του νησιού

Bασικοί ερευνητικοί στόχοι της διατριβής, που επιδιώκονται μέσω των ερευνών :

- Ο εντοπισμός των τοπικών επιδράσεων του φαινομένου σε οικονομία, κοινωνία και φυσικό περιβάλλον - Ο εντοπισμός των τρόπων με τους οποίους το φαινόμενο της ΔΚ επιδρά στη μεταβολή της σύνθεσης του τοπικού κοινωνικού ιστού - Ο εντοπισμός άλλων κοινωνικών επιδράσεων του φαινομένου τοπικά - Η κατανόηση και ο εντοπισμός των τρόπων με τους οποίους το φαινόμενο των ΔΚ επιδρά στο τοπικό παραγωγικό σύστημα και οι μεταβολές που επιφέρει σε επί μέρους οικονομικούς τομείς - Ο εντοπισμός των πιέσεων που ασκούνται τοπικά σε σχέση με το φαινόμενο στους φυσικούς πόρους αλλά και οι τυχόν ωφέλειες στους τοπικούς ανθρωπογενείς πόρους (τοπίο, πολιτισμική κληρονομιά)

Παράλληλα με αυτούς τους ερευνητικούς στόχους εξετάζεται η τυχόν διαφοροποίηση των επιδράσεων επί μέρους κατηγοριών ιδιοκτητών ΔΚ τοπικά, καθώς και ο ρόλος των τοπικών ιδιαιτεροτήτων (κοινωνικών, οικονομικών, περιβαλλοντικών) του προορισμού αλλά και των πολιτικών που σχετίζονται με το φαινόμενο σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο.

Σε ότι αφορά το θεωρητικό πλαίσιο του τουρισμού εξετάζονται οι συσχετισμοί του φαινομένου της ΔΚ με το αμιγές τουριστικό φαινόμενο, τα κίνητρα που κινητοποιούν την απόκτηση και χρήση ΔΚ αλλά και τυχόν χωροχρονικοί συσχετισμοί των δυο φαινομένων σε επίπεδο προορισμού. Επιχειρείται επίσης να διερευνηθούν οι λειτουργίες και συμβολικές διαστάσεις των ΔΚ σε σχέση με τις συμβατικές τουριστικές εμπειρίες, ενώ τέλος διερευνάται ο ρόλος της νησιωτικότητας σε σχέση με την επιλογή του χώρου διατήρησης ΔΚ.